Bigos jest tradycyjnym polskim daniem jednogarnkowym . Zamiast kilkudaniowego obiadu, łatwiej jest przygotować jednodaniowy. Taka wielofunkcyjna potrawa może być obiadem, przystawką i kolacją na gorąco.
Bigos er en tadisjonell polsk rett som blir laget i bare en kjele. Istedenfor flerretters middag, er det lettere å lage engangsrett. En slik multifunksjonsrett kan være en varm middag, forret eller kveldsmat.
Dania jednogarnkowe przywędrowały do Nas od naszych niemieckich sąsiadów . Pierwotnie do prawdziwego, żeliwnego kociołka zawieszonego nad ogniskiem wrzucano wszystko, co było pod ręką… Zasada przygotowywania potraw pozostała, choć składniki może nieco inne.
Retter som bare blir laget i en kjele, har kommet til oss fra Tyskland. Orginalt og til den ekte kjelen pleide man å kaste inn alt man fant, og deretter var den putta oppå bålet. Måten den blir laget på ble igjen, mens ingrediensene ble forrandret littegranne.
Wiele dań jednogarnkowych dla uzyskania pełnego smaku wymaga długiego gotowania, a nawet przemrożenia i odgrzania. Wtedy dopiero można naprawdę rozkoszować się ich niepowtarzalnym smakiem i aromatem.
Mange retter som blir laget i en kjele må bli kokt over lengre tid, for å få til den gode smaken. Noen ganger kan man også fryse den og koke den på nytt. Etter det kan man virkelig kose seg med den gode smaken og aromaten.
I taką potrawą jest właśnie nasz polski bigos.
Og slik ser den polske retten bigos ut.
Mój przepis na tradycyjny
Min oppskrift til den tradisjonelle Bigos retten.
. Składniki
1 kg kapusty kiszonej
1 kg mięs różnego rodzaju (300 g wędzonego boczku,200 g wołowiny,300 g karkówki wieprzowej,200 g łopatki cielęcej ewentualnie wieprzowej )
50 gram suszonych grzybów
1 duże kwaśne jabłko
125 g suszonych śliwek bez pestek
2 szklanki wody
sól, pieprz ziarnisty
listek laurowy, ziele angielskie, suszony rozmaryn
olej
Ingredienser
1 kg surkål
1 kg forskjellig kjøtt (300g bacon, 200g storfekjøtt, 300g svinenakke, 200g skulder fra kalv eventuelt svin)
50 g tørket sopp
1 stort og surt eple
125 g tørket plummer uten stein
2 glass vann
salt, pepper (kornete)
laurbærblad, allehånde, tørket rozmarin
olje
Przygotowanie
Forberedelse
Dzień przed przygotowywaniem bigosu grzyby umyć i namoczyć w ciepłej wodzie. Następnie ugotować w tej samej wodzie,pokroić w cienkie paseczki, wywar zachować. Śliwki również dzień wcześniej zalewamy gorącą przegotowaną wodą. Po kilku godzinach moczenia, kroimy w cienkie paseczki, wywar nie wylewamy.
Dagen før du skal lage Bigos må du vaske og soppen i varmt vann, og la de stå i vannet. Etter det må du koke de i det samme vannet, disse må bli kuttet i tynne strimler, hold avkjenningen. Plummene må også bli lagt ned i kokt vann. Etter at disse har stått noen timer i vannet, skal dem også bli kuttet opp i tynne strimler, vi heller ikke ut vannet.
. Na patelni podsmażamy boczek pokrojony w ok. 1,5 cm kostkę
Smażyć na małym ogniu pod przykryciem przez ok. 10 – 15 minut aż będzie podtopiony i zrumieniony, w międzyczasie od czasu do czasu zamieszać. Po tym czasie dodać pozostałe mięso pokrojone w ok. 2 cm kostkę . Dodać 1/2 łyżeczki soli, 1/4 łyżeczki zmielonego pieprzu i dusić pod przykryciem na średnim ogniu przez ok. 20 minut, aż mięso będzie zrumienione i dobrze obsmażone z każdej strony. Można dodać olej do smażenia jeśli mięso jest zbyt chude. W czasie gotowania kilka razy mięso przemieszać. Na koniec zdjąć pokrywę i w razie potrzeby podsmażyć jeszcze ok 5 minut.
På stekepannen må steker vi baconet som er kuttet opp i ca. 1,5 cm terninger. Stek over lav varme, dekket i ca. 10 – 15 minutter til den er oversvømmet og brun, i mellomtiden rør litt. Etter en stund ta i resten av kjøttet som er kuttet opp i ca. 2 cm terninger. Ta i 1/2 teskje salt, 1/4 teskje hakket pepper og småkok under lokket, i middels varme i ca. 20 minutter, slik at kjøttet får farge, og er godt stekt fra alle sidene. Man kan tilsette litt olje til steking av kjøttet om det ikke er noe fett på kjøttet. Under steking rør litt i kjøttet. Til slutt ta av lokket, om det trengs stek i 5 minutter til.
Do dużego garnka z grubym dnem włożyć kapustę (jeśli jest kwaśna, należy ja wcześniej opłukać na sitku).
Dodać 2 szklanki cieplej wody, pokrojone ugotowane grzyby, listek laurowy, ziela angielskie i suszony rozmaryn i przesmażone mięso.Wymieszać i zagotować. Zmniejszyć ogień, przykryć i gotować przez ok. 1 godzinę. W międzyczasie od czasu do czasu zmieszać. Dodać wywar z suszonych grzybów i moczonych śliwek. Ostudzić i odstawić w zimne miejsce do wystygnięcia, najlepiej na cały dzień.
Til en stor kjele med tykk bunn, legge inn kålen (om den er sur, er det viktig å skyllde den med vann). Tilsette 2 glass med varmt vann, kuttet og kokte sopp, laurbærblad, allehånde, tørket rozmarin og stekt kjøtt. Bland og kok. Reduser varmen, dekk til pg kok i ca. 1 time. I mellomtiden bland litt fra tid til tid. Tilsett avkoket fra tørket sopp og gjennomvåte plommer. Kjøl og la det stå på et kaldt sted for å kjøle seg ned, kelst for hele dagen.
Na drugi dzień, czy po kilkugodzinnym przestudzeniu bigosu, dodać pokrojone śliwki. Jabłko obrać, zetrzeć na tarce , na grubych oczkach i dodać do zagotowanego bigosu. Gotować na małym ogniu pod przykryciem przez ok. 1 godzinę.
Neste dag, eller etter fleretimers avkjøling av Bigos, tilsette kuttet plommer. Skrell eplet. Tilsett revet eple til kokt bigos. Kok over lavt varme under lokk i ca. 1 time.
Bigos powinno się przygotowywać na 3 dni przed planowanym spożyciem
Najlepiej smakuje po trzecim podgrzaniu. Po wystudzeniu odstawić potrawę w chłodne miejsce, najbardziej odpowiedni do tego jest osłonięty balkon.
Man burde begynne med å lage bigos 3 dager før man har tenkt å spise den. Den smaker best etter 3 dager med oppkoking. Desto lenger den stor, jo bedre blir den. Etter avkjøling, legg den et kaldt sted, helst i en lukket balkong.
Do bigosu tradycyjnie podajemy chleb, najlepiej ciemny.
Tradisjonelt legger man brød ved siden av, helst mørk.
Smacznego !
Bon appetit!