WITAMINA A jest niezbędna dla procesów wzrostu (szczególnie organizmów młodych), prawidłowego stanu błon śluzowych i dla procesu widzenia.
Jej brak powodować może między innymi:
– zahamowanie wzrostu,
– ziemistożółte zabarwienie skóry (szczególnie twarzy),
– zaburzenia w regeneracji nabłonków komórkowych całego ciała, co objawia się na przykład nadmierną suchością i rogowaceniem skóry, suchością w gardle,
– chronicznym nieżytem nosa z upośledzeniem węchu,
– zmniejszeniem wydzielania się kwasów żołądkowych.
Jej niedostatek sprzyja powstawaniu kamicy nerkowej, zmniejsza odporność na przeziębienia, powoduje pieczenie pod powiekami, upośledzone widzenie o zmierzchu.
Przeczytaj kolejny bardzo ciekawy artykuł: Sok z brzozy
Z kolei nadmiar witaminy A, głównie retinolu i jego pochodnych może być niebezpieczny, ponieważ ma udowodnione działanie toksyczne. Zbyt duża ilość witaminy A przyjmowanej w postaci suplementów diety w organizmie powoduje np. drażliwość, bóle głowy, osłabienie mięśni, utratę apetytu, nudności czy wymioty. Ponadto może doprowadzić do obniżonej gęstości mineralnej kości oraz bólu stawów i kości, a nawet do zaburzeń funkcjonowania nerek serca i ośrodkowego układu nerwowego.
Witamina A – właściwości, pełni szereg ważnych funkcji w organizmie człowieka.
1. Proces widzenia – wchodzi w skład rodopsyny w fotoreceptorach oka.
2. Tkanka nabłonkowa i kostna – stanowi istotny czynnik wzrostowy.
3. Hormony kory nadnerczy i tarczycy – bierze udział w ich syntezie i uwalnianiu.
4. Osłonki komórek nerwowych, błony śluzowe i skóra – utrzymuje ich prawidłowy stan przez syntezę melaniny i kolagenu.
5. Warunkuje odczuwanie smaku.
6. Warunkuje prawidłową budowę erytrocytów.
7. Ma działanie przeciwutleniające.
8. Ma działanie przeciwzapalne.
9. Chroni przed działaniem wolnych rodników.
10. Bierze udział w tworzeniu się plemników, rozwoju łożyska, wzroście płodu.
11. Retinol chroni przed uszkodzeniem DNA oraz mutagenezą, szczególnie w odniesieniu do nowotworów jelita grubego, prostaty, piersi i płuc.
Witamina A występuję zarówno w produktach pochodzących od zwierząt, jak i z roślin. Upraszczając, można powiedzieć, że witamina A z roślin to karotenoidy, a od zwierząt – retinoidy (retinol i jego pochodne). Obie formy nie są sobie równe, ponieważ karotenoidy, aby mogły zyskać aktywność biologiczną witaminy A, muszą zostać przekształcone. Dodatkowo nie wszystkie karotenoidy wykazują aktywność biologiczną witaminy A.
Objaw niedoboru witaminy A zwany popularnie „kurzą ślepotą”, jest najbardziej typowy.
Aby przekonać się, czy organizm nasz nie cierpi na niedobór witaminy A, możemy wykonać prosty test: wchodzimy z pomieszczenia jasnego do ciemnego i liczymy, jak długo trwa przystosowanie się wzroku do ciemności. Jeśli nie dłużej niż 7 sekund, nasz organizm zawiera dostateczną ilość witaminy A, czas 8—12 sekund świadczy już o jej niedoborze, choć niegroźnym jeszcze dla stanu zdrowia, powyżej 12 sekund to już groźna awitaminoza, którą trzeba zacząć natychmiast likwidować.
Ponieważ witamina A rozpuszcza się w tłuszczach pamiętaj, aby każdą surówkę skropić oliwą.
Obejrzyj transmisje Zuzanny dotyczącą opisanego tematu w artykule: