Ryszard Riedel jest postacią ikoniczną polskiej sceny muzycznej. Mimo, iż żył zaledwie 38 lat, jego krótki, skrajny – przepełniony bólem i radością, smutkiem i weselem – życiorys zapisał się niezmywalnie na kartach polskiej historii. Każdy Polak zna nieśmiertelne utwory, takie jak: “Naiwne pytania”, w którym śpiewa “W życiu piękne są tylko chwile…”; pieśń o “Whisky” – nazywając ją swoją żoną, czy “Czerwony jak cegła”, gdzie jego wokal rozgrzewa jak piec.
Autodidakt med stort talent
Det er overraskende, at Rysiek var autodidakt. Det er hans karisma og talent, som synes at være en gave, der har gjort ham til en af de største kunstnere i Polen den dag i dag. De følelser, han efterlod i sine sange, og de følelser, der er til at tage og føle på i hvert sekund af lyden af hans stemme, får ham til konstant at røre polakkernes hjerter, selv mere end to årtier efter hans død. Selv Czesław Niemen, der dengang blev betragtet som kongen af bluesmusik, indrømmede i et af interviewene, at han ville abdicere denne titel til fordel for Rzyszard.
Læs mere fra denne serie: Czesław Niemen >>>
Næsten hele mit musikalske liv med Dżem
Som søn af Krystyna og Jan Riedel tilbragte han næsten hele sin musikalske karriere med bandet Dżem, som han sluttede sig til, da han kun var 17 år gammel. Han forblev i dens rækker i yderligere 20 år, indtil han midlertidigt blev fjernet. Det skyldtes manglende evne til at fortsætte samarbejdet med den alvorligt syge Ryszard. Dżems frontmand døde og var ikke længere officielt medlem.
Personlighed og musik – alt sammen Ryszard Riedel
Na kartach kultury i historii zapisał się głównie dziełami muzycznymi. Jednak to kaliber jego osobowości sprawił, że przez niemal dekadę odbywał się “Tyski Festiwal Muzyczny” imienia Ryśka Riedla “Ku Przestrodze” i odbywał się w Paprocanach. Sześć lat później zmieniono nazwę na “Festiwal Muzyczny im. Rysiek Riedel "Ku Strodze" og flyttede til Chorzów til området ved Champs de Mars ved WPKiW.
“Ku Przestrodze” i Marek Kotański – założyciel Monaru
En interessant kendsgerning er, at den lige fra begyndelsen af festivalen blev besøgt af Marek Kotański - grundlæggeren af Monar - en af verdens største polske institutioner, der beskæftiger sig med at modvirke stofmisbrug, hjemløshed og sociale trusler.
Musikscene af den 2003. Musikfestival. Rysiek Riedel i XNUMX i Tychy-Paprocany. Kilde: Wikimedia Commons.
Ryszard Riedel i kulturen
Nakręcono o nim kilka filmów dokumentalnych: “Dżem”, “Sen o Victorii” i “Się macie ludzie” oraz opisywano go w licznych książkach. Nasz bohater żył w rozerwaniu pomiędzy dwoma krańcami dualizmu: wolności i zniewolenia, radości i cierpienia, wielkości i słabości, życia i śmierci… Ryszarda cechowała wrażliwość, której efekt mogliśmy zaobserwować podczas jego występów na żywo. Były one istnym spektaklem, niczym gladiatora walczącego z życiem w nałogu na scenie, która okazała się być areną śmierci.
Han advarede mod stoffer
Et af hovedtemaerne i Riedels liv var afhængighed. På trods af det konstante høje, glorificerede han det ikke og var ikke dets tilhænger - mere et offer. Han advarede mod stoffer og enhver stimulans. Den smerte, sorg og lidelse, der syntes at være grundlaget for hans arbejde, var og er stadig en advarsel mod afhængighedens dyb. Ligesom Ryszards biografi.
Biograficzny film fabularny Jana Kidawy-Błońskiego – “Skazany na Bluesa” opisuje życie artysty świetnie ukazuje problem. Wyraźnie widać to szczególnie w scenie, w której będący u szczytu kariery, mający świat u stóp Rysiek, pada na kolana przed dilerem, któremu oferuje obrączkę ślubną za kolejną dawkę narkotyku. Przy czym dzieje się to w momencie, gdy każda następna jest kolejnym gwoździem do jego trumny.
Ryszard Riedel – evigt i live i sine kæres minde
Han var far til to børn: en yngre datter, Karolina Małgorzata, og en søn, Sebastian, som fortsætter sin fars arbejde ved at synge i Cree-bandet, hvis navn blev opfundet af Ryszard selv. Bandet begyndte at arbejde med deres fars gamle samarbejdspartnere, hvilket bringer os endnu tættere på hans udødelige iver.
Na cześć oraz w hołdzie pośmiertnie powstało mnóstwo utworów oraz płyt poświęconych jego osobie, przez czołowych przedstawicieli sceny, takich jak: Oddział zamknięty, Budka Suflera, SBB, TSA, Nocna Zmiana Bluesa, czy Gang Olsena. Jednym z najwspanialszych projektów upamiętniający postać RR był “List do R. na 12 głosów.” Dżemu, gdzie na 3-płytowym albumie utwory Ryszarda wykonują tacy wybitni artyści jak: Czesław Niemen, Wojciech Waglewski, Tadeusz Nalepa, czy Krystyna Prońko.
“Ostatni hippis”
Sam Ryszard fascynujący się dalekim wschodem i przygodami ‘Ostatniego Mohikanina’, przez światowy, prestiżowy magazyn Rolling Stones został okrzykniety ‘Ostatnim hippisem’ naszych czasów. Był niewątpliwie głosem swojego pokolenia, ikoną kultury buntu oraz filarem nurtu, któremu nadawał bieg. Odpowiedzialny za współtworzenie tak ważnych albumów dla polskiego rocka jak “Cegła”, “Detox”, czy “Zemsta nietoperzy”. Twórcą ponadczasowych utworów jak: “Wehikuł czasu”, “List do M”, “Naiwne pytania”, “Jak malowany ptak”, “Autsajder”, “Skazany na bluesa”, czy “Sen o Victorii”.
“W życiu piękne są tylko chwile… Tylko ja i Ty”
Kojącym wątkiem w historii Ryszarda było niewątpliwie małżeństwo. Jego muza była z nim do końca jego dni, trwając u jego boku na dobre i na złe. Do napisu “W życiu piękne są tylko chwile…” na jego nagrobku, po śmierci ukochanej żony Małgorzaty, gdy złożono ją w grobie męża dodano napis, “tylko ja i Ty”. Była to historia przepięknej miłości, na śmierć i życie. Gdyby Ryszard żył, w tym roku, 7 września obchodzilibyśmy jego 62 urodziny.
