.
Po ukończeniu gimnazjum ucznia czeka pierwszy poważny wybór w życiu. Pójść do liceum czy do technikum, popularnie znanej jako zawodówka. Każda szkoła ma trzy roczniki które zaczynają nowy rok po wakacjach. Przed dostaniem się do wymarzonej szkoły uczeń zostanie sprawdzony pod dwoma kryteriami. Oceny i bardzo ważna w Norweskim systemie obecność.
Załóżmy że z jednym ani z drugim nie ma problemu. Ostatni termin składania podań przypada na 1 marca, wtedy razem z nauczycielem uczniowie logują się na stronę Vigo.no (lub podobną, może to zależeć od regionu). Tego dnia uczniowi potrzebny będzie Fødselsnummer, ewentualnie BankID lub tymczasowy numer personalny. Uczeń może złożyć podanie na 3 kierunki (w niektórych miejscach jest to 5 kierunków) i od sierpnia pójdzie do pierwszej szkoły która go przyjmie. Jeśli uczeń zostanie przyjęty na dwa (lub więcej) kierunki zostanie on zapisany do szkoły która jest najwyżej na liście.
Także mała rada, najpierw złóżcie podanie na kierunek na który najbardziej chcielibyście pójść.
Wojtek kończy podstawowe nauczanie w Norwegii
Żeby uniknąć zamieszania na potrzeby tego artykułu opowiem hipotetyczną historie ucznia o imieniu Wojtek.
Wojtek chce iść na studia programowania w Norwegii. Wie że do tego jest potrzebne ogólne wykształcenie jakie zapewnia kierunek Studiespesjalisering, lub jak to się w Polsce mówi, ogólniak. Niektóre szkoły oferują też kierunki takie jak Toppidrett, które jest skoncentrowane bardziej na sportowcach ale nadal zapewniają pełne wykształcenie wymagane na studia w Norwegii.
Wojtek nie jest sportowcem więc zapisuje się najpierw na Studiespesialisering, potem na Elektro które oferuje wykształcenie z elektroniki i wstępne programowanie, oraz na Kunst, Design og Arkitektur.
Szkoła średnia
W środku lata Wojtek dostaje wiadomość że nie dostał się na Studiespesialisering, ale za to Elektro z radością go przyjmie. Trochę szkoda ale Wojtek, jak to polak to rezolutny chłopak i już ma plan jak dostać się na wymarzone studia.
Najpierw ukończy zawodówkę, w między czasie dowiadując się ile można o programowaniu i komputerach, a potem zrobi dodatkowy rok przygotowania do studiów zwany potocznie Påbygg.
Na pierwszym z trzech lat (VG1) Wojtek ma matematykę, norweski, WF i wydzielone po równo zajęcia z elektryki, automatyki i elektroniki. Na koniec roku nasz Wojtek ma przed sobą kolejny wybór, mianowicie na który kierunek chce pójść dalej.
Pomijając wyspecjalizowane kierunki takie jak elektronik samolotowy i tym podobne Wojtek ma trzy wybory. Elektryka, czyli zakładanie kabli elektrycznych w budynkach, podłączanie lamp lub dla tych którzy lubią adrenalinę w codziennym życiu wspinanie się na słupy wysokiego napięcia.
Przeczytaj nasz kolejny artykuł: Studia w Norwegii
Automatyka oferuje pracę z robotami fabrycznymi, szerokopojętą elektroniką wykorzystywaną w fabrykach oraz innych miejscach gdzie roboty zastępują ludzi w ciężkiej ale powtarzalnej pracy.
Elektronika to droga pośród komputerów, linijek kodu oraz innego sprzętu o niewysokim napęciu elektrycznym. Na drugim roku zajmują się głównie modemami i internetem oraz alarmami wszelkiego rodzaju. Trzeci rok oferuję pracę przy serwerach, komputerach, falach radiowych i tym podobne.
Praktyki
Wojtek dalej marząc o studiach programowania decyduje się na elektronikę. Tutaj należy wiedzieć że na drugim roku wszystkich kierunków od października zaczynają się praktyki. Raz w tygodniu Wojtek będzie cały przez cały dzień pracował w zawodzie. Nabierze tu praktycznego doświadczenia pod okiem ludzi którzy na codzień pracują w branży. Wiele szkół ma stałe umowy z firmami w okolicy zapewniające uczniom miejsce do praktyk. Najlepiej jednak by było gdyby Wojtek sam zaczął szukać miejsca chodząc do takich firm osobiście, lub pytając po znajomych.
Na zakończenie drugiego roku Wojtek staję przed kolejnym wyborem. Może iść teraz na Påbygg trwający rok albo może dalej uczyć się elektroniki. Postanowiwszy ukończyć naukę Wojtek zapisuje się na VG3. Tutaj też praktyka odbywa się raz w tygodniu, plus przez dwa nieprzerwane tygodnie zimą.
Ukończywszy elektronikę Wojtek postanawia nie przystąpić do Fagbrevu, egazminu który da mu pozwolenie do wykonywania zawodu, ponieważ to wymagałoby dodatkowego roku praktyk. Zamiast tego Wojtek trzyma się już wcześniej obranego kursu i składa podanie na Påbygg przez Vigo.no (lub inny lokalny odpowiednik). Bez większych problemów przyjmują go, i dziwnym zrządzeniem losu Wojtek trafia do szkoły która nieprzyjęła go na Studiespesialisering.
VG4
Na Påbygg składa się 6 przedmiotów. Norweski, matematyka, historia, przyroda, WF i przedmiot dodatkowy który wybiera się na początku roku. Lista przedmiotów dodatkowych wacha się między szkołami i bardzo często mają one różne plany zajęć więc ciężko byłoby je wszystkie tu opisać. Czasami są to zajęcia jak biologia, języki obce albo marketing.
Po roku Wojtek ukończył wszystkie egzaminy i teraz może składać podania na upragnione studia. Może iść na państwową uczelnie, lub też zabiegać o miejsce na prywatnym uniwersytecie.
Ale to już temat na kolejny artykuł. Powodzenia Wojtku.
