– Rząd uważnie śledzi akcję ratowniczą na osuwisku w Gjerdrum. Nasze myśli kierujemy przede wszystkim do tych, którzy zostali dotknięci tą katastrofą, do ich rodziny i przyjaciół. Szczególnie myślimy o tych, którzy stracili ukochane osoby lub nadal tęsknią za bliskimi – mówi minister ds. Ropy i energii Tina Bru.
Od obsunięcia się ziemi zeszłej nocy Norweska Dyrekcja Zasobów Wodnych i Energii (NVE) pomagała policji i kierownictwu ratownictwa w ocenie niebezpieczeństwa na osuwisku, a także udzielała porad, w jaki sposób można przeprowadzić akcję ratowniczą w najbezpieczniejszy możliwy sposób i na których obszarach należy ewakuować.
Przeczytaj nasz artykuł dotyczący rozwoju zdarzeń. Artykuł w ciągłej aktualizacji.
– Chciałbym podziękować wszystkim, którzy pomagają w akcji ratowniczej. Personel ratowniczy, władze miejskie, policja, NVE i inni podejmują znaczne wysiłki, kontynuuje Bru.
Osuwisko w Gjerdrum jest jednym z większych ostatnich osuwisk gliniastych. Przyczyna nie jest jeszcze dokładnie znana. NVE będzie wspierać gminę również w przyszłości.
– Jest za wcześnie, aby cokolwiek mówić o przyczynie osuwiska. Dalsza ocena przyczyn incydentu musi zostać przeprowadzona po ostrej fazie, w której się obecnie znajdujemy – mówi Tina Bru.
Tło katastrofy
Szybkie złoże gliny w Gjerdrum było znane zarówno gminie jak i NVE. Gmina i NVE kontaktowano się w tej sprawie w różnych kontekstach wcześniej. NVE kontaktowało się z gminami Ullensaker, Nannestad i Gjerdrum nie później niż jesienią 2020 r. w sprawie przyszłych badań kilku szybkich stref gliniastych w gminach.
Szybkie obszary gliniaste (Kvikkleireområder)
Szybką glinę można znaleźć tam, gdzie występuje tzw. glina morska (zdeponowana w morzu 10 tyś lat temu). Wypiętrzenie lądu po epoce lodowcowej doprowadziło do wyrzucenia gliny morskiej na brzeg. Świeża woda gruntowa przepływała przez tę glinę od tysięcy lat, wypłukując słoną wodę. Następnie w glinie morskiej formowane są warstwy lub kieszenie szybkiej gliny. Gdy szybka glina jest przeciążona, zapada się i staje się prawie płynna. To właśnie ta właściwość sprawia, że szybkie osuwiska gliny są często tak rozległe.
Wiele z najbardziej zaludnionych obszarów w Norwegii znajduje się na obszarach, na których występuje glina morska i gdzie mogą występować złoża takiej gliny.
Życie na ta takim terenie nie jest uważane za niebezpieczne gdy nie jest przeciążona. W związku z tym możliwe jest budowanie w takich obszarach gliniastych, ale niezbędne badania należy przeprowadzić wcześniej.
Szybkie obszary gliniaste z potencjalnym zagrożeniem lawinowym są mapowane na poziomie regionalnym. Podczas rozwoju w takim rejonie lub w celu oceny potrzeby zabezpieczenia istniejących budynków taka strefa jest szczegółowo badana w celu oceny stabilności terenu.
