Zgodnie z nowym raportem norweska praktyka ochrony dzieci uległa zmianie w następstwie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC).
Ingunn Festøy Alvik jest autorem raportu „Wizyta po przejęciu opieki – badanie praktyki zarządów okręgów i sądów apelacyjnych” (skriftserien.oslomet.no) i przeprowadziła analizę w 69 sprawach z drugiej połowy 2020 roku. Głównym wnioskiem raportu jest to, że praktyka w rozpatrywanych sprawach jest w dużej mierze zgodna z decyzjami Sądu Najwyższego i EDM.
– W sumie przeciwko Norwegii toczą się 43 sprawy dotyczące opieki nad dziećmi, aw jedenastu zostaliśmy skazani. Wiele wskazuje na to, że norweska praktyka określania odwiedzin w sądach była wcześniej dość standardowa i że zbyt wcześnie założono, że umieszczenie dziecka w placówce opiekuńczej powinno być długoterminowe, mówi Alvik.
Raport konkluduje, że obecnie ogólnie organizuje się więcej kontaktów między dziećmi a rodzicami niż było to zwykle w zarządach hrabstw przed wydaniem wyroków EMD. W zdecydowanej większości utrzymuje się również cel zjednoczenia dzieci i rodziców.
– Wcześniej w tych przypadkach kontakt między dziećmi a rodzicami był stosunkowo niewielki. Europejski Trybunał Praw Człowieka zajmuje się ponownym zjednoczeniem rodziców i dzieci, a aby osiągnąć połączenie, które umożliwi więź, w takich przypadkach należy zapewnić większy kontakt między rodzicami i dziećmi, mówi.
. O raporcie
Rozpatrzono 69 orzeczeń: 37 orzeczeń sądów okręgowych i 32 wyroki sądów apelacyjnych wydanych w okresie od 27 marca do 31 grudnia 2020 r. poddano je rewizji w celu rozwiązania problemu. Wybrane sprawy zostały wyodrębnione z bazy danych zanonimizowanych spraw na Lovdata. Jako punkt wyjścia dokonano przeglądu odpowiednich wyroków i decyzji rad powiatów w tym okresie, które dotyczyły kontaktu i przejęcia opieki po raz pierwszy.
Norwegia została za to skrytykowana
Norwegia była kilkakrotnie skazywana przez Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC) za „naruszenie prawa do życia rodzinnego” w art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (EKPC) (lovdata.no).
Art. 8. Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego stanowi:
Każdy ma prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, domu i kontaktu.
2. W wykonywaniu tego prawa władza publiczna nie może ingerować, chyba że jest to zgodne z prawem i konieczne w społeczeństwie demokratycznym ze względu na bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, w celu w celu zapobiegania nieporządkowi lub przestępstwom, ochrony zdrowia lub moralności lub ochrony praw i wolności innych osób;
Norwegia jest zaangażowana w 11 z 43 spraw, które dotyczą głównie kwestii kontaktu po przejęciu opieki i przymusowej adopcji. Krytyka Norwegii polega na tym, że przejęcie opieki nad dzieckiem musi w zasadzie być postrzegane jako coś tymczasowego, a celem powinno być ponowne połączenie się z rodzicami. Determinacja musi opierać się na celu zjednoczenia rodziny.
– Powody decyzji były zbyt słabe i niewystarczająco dokładne jako podstawa do ustalenia wizytacji. To znaczy, jeśli dzieci mają wystarczająco dużo czasu z rodzicami w tych sprawach. To główna krytyka ze strony EMD wobec Norwegii, mówi Alvik.
Po trzech wyrokach z 2020 roku Sąd Najwyższy ustalił, jak będzie wyglądała norweska sytuacja prawna w przyszłości w takich sprawach.
– Sąd Najwyższy mówi w dużej mierze to samo, co EMD: że ponowne połączenie z rodzicami powinno być punktem wyjścia, a odwiedziny powinny być ustalone po dokładnym rozważeniu konkretnego przypadku, mówi.
Alvik mówi, że muszą istnieć szczególne i mocne powody, aby móc odejść od celu, jakim jest ponowne zjednoczenie dzieci i rodziców.
– Istnieją trzy warunki opracowane przez EMD, które muszą być spełnione, aby móc odejść od celu, jakim jest ponowne zjednoczenie dzieci i rodziców: 1. że rodzice są szczególnie nieprzydatni
2. że dalsze zjednoczenie mogłoby zaszkodzić zdrowiu dziecka lub rozwój
3. że Od przejęcia opieki minęło już sporo czasu, więc zainteresowanie dziecka stabilnością przewyższa cel, jakim jest ponowne zjednoczenie, mówi.
To się poprawiło
Jak wynika z raportu, praktyka ta jest zgodna z orzeczeniami Sądu Najwyższego opartymi na orzeczeniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC).
– Moje główne wrażenie jest takie, że powody ustalenia odwiedzin są dokładne i konkretne – mówi.
Alvik konkluduje, że ustala się więcej kontaktów niż miało to miejsce wcześniej. Zakłada się również, że przejęcie opieki będzie przedłużone w znacznie mniejszej liczbie przypadków niż to, co wydaje się być praktyką w przeszłości. Cel, jakim jest ponowne zjednoczenie, jest mocny w porównaniu z wcześniejszymi praktykami.
– Orzeczenia EDM dotyczą prawa do życia rodzinnego zgodnie z artykułem 8 EKPC Ponieważ dziecko jest pozbawione rodziców, dochodzi do naruszenia prawa do życia rodzinnego.
Przypadków jest niewiele, ale martwię się o dzieci, o których nie wiemy, czy były ofiarami przemocy lub maltretowania pod opieką rodzicielską
– Powody ustaleń wizytacji są teraz dokładne i konkretne. W razie potrzeby oceniają każde dziecko z osobna względem każdego z rodziców, a w sprawach sądów okręgowych i sądów apelacyjnych można zauważyć, że obejmują one wyroki EMD i wyroki Sądu Najwyższego. Jest całkiem jasne, że praktyka przyniosła ze sobą zmiany, które zaszły w obowiązującym prawie, mówi Alvik.
Organizowanych jest więcej spotkań niż dotychczas, spotkania, które są ustalane różnią się zakresem i nie są oparte na ustandaryzowanych kryteriach.
– A w przypadkach, w których nie ma celu zjednoczenia dzieci i rodziców, warunki do tego są spełnione – mówi.
Czy Norwegia jest za dobra?
Można zadać pytanie, czy Norwegia nie stała się zbyt dobra. W niektórych przypadkach opisano rodziców o bardzo słabych zdolnościach opiekuńczych, podjęto znaczące środki pomocy i niewiele wskazuje na to, że zdolność rodziców do opieki można poprawić, mówi Alvik.
Uważa, że w niektórych przypadkach należało dokładniej ocenić, czy zostały spełnione warunki wyjścia z celu łączenia rodzin.
– W takich przypadkach można to rozważyć, aby dziecko mogło mieć spokój w swojej nowej ostoi opiekuńczej i aby kontakt mógł zostać nawiązany bez celu zjednoczenia. Gdy cel zjednoczenia zostanie utrzymany, jako punkt wyjścia należy nawiązać stosunkowo dużą liczbę kontaktów, mówi Alvik.
Należy dokładniej zbadać przemoc i nadużycia
Alvik krytykuje również zarządy okręgów w niektórych przypadkach, w których istnieje prawdopodobieństwo, że dzieci były ofiarami przemocy lub wykorzystywania.
– Takich przypadków jest niewiele, ale martwię się o dzieci, o których nie wiadomo, czy były narażone na przemoc lub maltretowanie pod opieką rodziców – mówi.
Zwraca uwagę, że w kilku przypadkach istnieją aspekty prezentacji przypadków, które wskazują, że dzieci mogły być na to narażone. Mogą być wypowiedzi dzieci nawet na temat tego, co zrobili im rodzice.
– Wypowiedzi są tak jasne i dogłębne, że można się zastanawiać, czy to się rzeczywiście wydarzyło. To trochę uderzające, że trybunał lub sąd nie wnika w ocenę, czy w tych przypadkach dziecko było ofiarą przemocy lub wykorzystywania, mówi Alvik.
Nie biorąc pod uwagę, że doszło do przemocy lub wykorzystywania, dziecko ryzykuje, że będzie musiało spędzać dużo czasu z rodzicami lub, w najgorszym przypadku, ponownie połączyć się z rodzicami, którzy narazili je na przemoc lub wykorzystywanie.
– Można się zastanawiać, czy prawo dzieci do ochrony jest odpowiednio chronione, gdy władze nie wnikają we właściwy sposób w ocenę dowodów – mówi.
Ale Alvik zwraca też uwagę, że wypowiedzi i opisy dzieci też niekoniecznie muszą być poprawne.
– Ważne, żeby dokładnie się temu przyjrzeć – mówi.
Należy wziąć pod uwagę tło kulturowe
Pisze również, że w niektórych przypadkach nie rozważa się wystarczająco dokładnie, czy chronione są prawa etniczne, językowe, religijne i kulturowe dzieci.
– Dzieci pochodzące z mniejszości etnicznych mają prawo do zachowania swojej religii, języka, pochodzenia etnicznego i kultury.
Należy to również podkreślić w związku z przejęciem opieki – mówi.
Można o to zadbać na przykład poprzez kontakt z rodzicami lub inną rodziną lub nauczanie języka ojczystego, co obejmuje również kontynuację kultury i języka.
– W niektórych przypadkach stwierdzono, że należy zadbać o to poprzez kontakt z rodzicami. Ale zwłaszcza w kilku decyzjach rady hrabstwa nie jest to w ogóle podkreślane, mówi Alvik.
. Najmłodsi
Ponadto wydaje się, że istnieje tendencja, by dzieci poniżej siódmego roku życia nie były wysłuchane zgodnie z przysługującym im prawem do udziału. Zarówno Konstytucja, jak i Konwencja ONZ o prawach dziecka dają dzieciom prawo do bycia wysłuchanym w sprawach, które ich dotyczą, a ich zdanie musi być podkreślane zgodnie z ich wiekiem i rozwojem. Alvik uważa, że decyzje sprawiają wrażenie, że dzieci poniżej siódmego roku życia nie zostały wysłuchane.
– Wszystkie dzieci, bez względu na wiek, mają prawo do uczestniczenia w sprawach, które ich dotyczą. Odnosi się to również do spraw związanych z opieką nad dziećmi i kiedy ma być zaaranżowana wizyta z rodzicami, mówi.
Alvik uważa, że zarządy okręgów i sądy apelacyjne działają z pewnym limitem wiekowym.
– Widać, że wszystkie dzieci powyżej siódmego roku życia, z kilkoma wyjątkami, miały możliwość uczestniczenia i bycia wysłuchanym. W wielu decyzjach, które dotyczą dzieci poniżej siódmego roku życia, stwierdza się jedynie, że dziecko nie zostało wysłuchane ze względu na wiek, mówi Alvik.
Sześć rekomendacji Alvik
Podsumowując, raport zawiera sześć zaleceń dotyczących praktyki:
1. Praktyka powinna w nieco większym stopniu oceniać, czy spełnione są warunki w celu zjednoczenia dzieci i rodziców. Jest to szczególnie ważne w przypadkach, w których cel ponownego zjednoczenia może oznaczać, że dziecko musi spędzić razem więcej czasu niż to, co najlepiej służy dziecku w odosobnieniu. Tutaj ważna będzie własna opinia dziecka.
2. Praktyka powinna w większym stopniu uzasadniać, badać i oceniać przyczyny reakcji dzieci na wspólne przebywanie.
3. Praktyka powinna częściej oceniać, czy dzieci były narażone na przemoc tam, gdzie są oznaki, że mogło to mieć miejsce pod opieką rodziców i jaką wagę należy przywiązywać do decyzji o odwiedzinach.
4. Prawa kulturowe dzieci powinny być skonkretyzowane i podkreślone wyraźniej niż w niektórych przypadkach.
5. Dzieciom poniżej 7 roku życia, które są w stanie wyrobić sobie własne poglądy, należy zapewnić lepszą ochronę prawa do udziału, a ich wypowiedzi powinny pojawiać się w decyzjach.
Nadzór podczas kontaktu powinien być lepiej uzasadniony. Nadzór jest ograniczeniem prawa do życia rodzinnego i dlatego powinien być uzasadniony oddzielnie.
Źródło: OSLOMET
Przeczytaj nasz kolejny artykuł: Barnevernet w Norwegii – co musimy wiedzieć?
