Norwegia wielokrotnie rozważała możliwość przystąpienia do Unii Europejskiej. Historia tych prób jest pełna zawirowań i debat, zarówno na poziomie politycznym, jak i społecznym.
Dołącz do Watahy – włącz Radio Wataha
Czy kraj fiordów dołączy do wspólnoty? Dwa referenda już były
Pierwsze podejście do członkostwa miało miejsce w 1972 roku, kiedy to Norwegowie w referendum odrzucili propozycję przystąpienia do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG). Podobna sytuacja powtórzyła się w 1994 roku, kiedy to ponownie w referendum większość obywateli zagłosowała przeciwko członkostwu w Unii Europejskiej. Trzeba jednak podkreślić, że wtedy mieszkańcy Oslo, Akershus i Østfold w większości byli za przystąpieniem Norwegii do UE.
Przeczytaj również: Wodór przyszłością ekologicznej infrastruktury
Obawa o utratę suwerenności i kontroli nad zasobami naturalnymi
Głównymi powodami odmowy były obawy o utratę suwerenności, kontrolę nad zasobami naturalnymi (zwłaszcza rybołówstwa i ropy naftowej) oraz przekonanie, że kraj jest w stanie lepiej zarządzać swoimi interesami ekonomicznymi i politycznymi samodzielnie.
Mimo że od tamtej pory Norwegia nie przeprowadziła kolejnego referendum w sprawie członkostwa w UE, temat ten wciąż pojawia się w debacie publicznej. Aktualne sondaże pokazują, że norweskie społeczeństwo jest podzielone w tej kwestii. Badania opinii publicznej wskazują, że zdecydowana większość Norwegów, około 70%, wciąż sprzeciwia się przystąpieniu do Unii Europejskiej. Jednak istnieje też znacząca grupa, około 30%, która widzi w tym szansę na wzmocnienie pozycji kraju na arenie międzynarodowej i korzyści ekonomiczne wynikające z pełnej integracji z rynkiem europejskim.
Propozycja Partii Zielonych
W czerwcu w norweskim parlamencie pojawiała się propozycja przedstawiciela dotycząca rozpoczęcia negocjacji z UE w sprawie propozycji umowy o członkostwie, która miałaby zostać poddana pod referendum.
Storting rozpatrzył reprezentatywną propozycję Partii Zielonych, aby rozpocząć negocjacje z UE w sprawie propozycji umowy członkowskiej przedłożonej pod referendum. Ta propozycja jednak nie została przyjęta.
Norwegia i Unia Europejska
Obecnie Norwegia korzysta z wielu przywilejów wynikających z jej członkostwa w Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG), umożliwiając dostęp do wspólnego rynku bez pełnego członkostwa w UE. Ten kompromis pozwala na zachowanie suwerenności, jednocześnie czerpiąc korzyści z bliskiej współpracy z państwami członkowskimi Unii.
Przeczytaj również: Zmiany w umowach o pracę
Czy członkostwo Norwegii w UE jest jedyną realną alternatywą?
W 2022 roku norweski rząd powołał komisję, która ma ocenić doświadczenia Norwegii z Porozumieniem EOG. Obecny rząd planuje zwrócić się do komisji o zbadanie najbardziej oczywistej alternatywy dla obecnego porozumienia EOG, czyli członkostwa w UE. W różnych wypowiedziach pojawiają się komentarze, że członkostwo Norwegii w UE jest jedyną realną alternatywą dla Porozumienia EOG. Inne alternatywne formy przywiązania do obecnych umów mogą przynieść Norwegii gorsze wyniki gospodarcze, polityczne i kulturowe oraz osłabić jej stosunki międzynarodowe.
Jak powiedział kilka dekad temu norweski biurokrata: „Norwegia jest członkiem UE. Po prostu sami o tym nie wiemy!” Norwegia uczestniczy w wielu obszarach programowych objętych współpracą z UE, a my stale chcemy nawiązywać kontakty w nowych obszarach, takich jak zdrowie czy bezpieczeństwo.
Kwestia członkostwa w UE będzie powracać
Podsumowując, chociaż Norwegia nie planuje w najbliższym czasie przystąpić do Unii Europejskiej, debata na ten temat nadal pozostaje żywa. Społeczne podziały oraz historyczne decyzje wskazują, że kwestia ta będzie powracać, zwłaszcza w kontekście zmieniających się warunków politycznych i ekonomicznych na świecie. Norwegia kontynuuje swoją bliską współpracę z Unią Europejską w ramach EOG, jednocześnie analizując możliwości i wyzwania związane z potencjalnym członkostwem w UE.
Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post
Zdjęcie: Unia Europejska
Przeczytaj również: Zmiany w umowach o pracę: Zaktualizowane wzory umów o pracę
