Dla wielu osób czerwcowa pensja jest zastępowana przez zgromadzone pieniądze urlopowe. Oto odpowiedzi na pytania, które najczęściej otrzymuje Norweska Inspekcja Pracy (Arbeidstilsynet).

Przeczytaj również: Wybory Prezydenta RP 2025 za granicą: Głosowanie w drugiej turze

Feriepenger – co musisz wiedzieć o wypłacie urlopowej

Jeśli nie znajdziesz odpowiedzi na swoje pytanie, możesz zajrzeć na stronę internetową lub skontaktować się z centrum informacyjnym Arbeidstilsynet.

Kiedy wypłacane są pieniądze urlopowe?

Zgodnie z przepisami Kodeksu Urlopowego, pieniądze urlopowe powinny zostać wypłacone w ostatnim zwykłym dniu wypłaty przed rozpoczęciem urlopu – chyba że ustalono inaczej. Jeśli urlop jest rozłożony na kilka okresów lub dni, wypłata powinna być proporcjonalna.

W wielu firmach przyjęto, że pieniądze urlopowe wypłacane są w konkretnym miesiącu – najczęściej w czerwcu.

Jak sprawdzić, ile dostanę pieniędzy urlopowych?

Wysokość pieniędzy urlopowych jest obliczana na podstawie wynagrodzenia brutto wypłaconego w roku poprzedzającym urlop. W zestawieniu rocznym za ubiegły rok powinno być jasno wskazane, jaka była podstawa do obliczenia tych środków.

Pieniądze urlopowe wynoszą co najmniej 10,2% podstawy. W firmach objętych układami zbiorowymi (tariffavtale) procent może być wyższy. Pracownicy, którzy ukończyli 60 lat, mają prawo do dodatkowych 2,3% – czyli razem minimum 12,5%.

Zacząłem nową pracę 1 stycznia. Firma wypłaca pieniądze urlopowe w czerwcu, ale pracodawca mówi, że nie dostanę ani pensji, ani pieniędzy urlopowych. Czy to prawda?

Tak, to się zgadza. Urlop to czas wolny bez wynagrodzenia, a jego koszt powinny pokryć pieniądze urlopowe wypracowane w roku poprzednim.

W tej sytuacji pieniądze urlopowe, które zgromadziłeś u poprzedniego pracodawcy, mają sfinansować Twoje wynagrodzenie podczas urlopu w bieżącym roku. Otrzymałeś je najpewniej przy odejściu z pracy albo dostaniesz je teraz w czerwcu.

Jeśli w ubiegłym roku nie pracowałeś, nadal masz prawo do urlopu – ale bez prawa do pieniędzy urlopowych.

Byłem na zwolnieniu lekarskim przez dużą część zeszłego roku. Czy to wpływa na moje pieniądze urlopowe?

Pracodawca wypłaca zasiłek chorobowy przez pierwsze 16 dni zwolnienia i za ten okres również należy się naliczenie pieniędzy urlopowych. Po tym czasie świadczenia wypłaca norweski system ubezpieczeń społecznych (folketrygden), który nalicza pieniądze urlopowe maksymalnie za 48 dni zwolnienia w każdym roku.

Jeśli pracodawca wypłaca wynagrodzenie z góry podczas zwolnienia chorobowego, obowiązują odrębne umowy lub układy zbiorowe, które określają, czy za ten czas przysługują pieniądze urlopowe.

Byłem studentem przez część ubiegłego roku i nie mam pełnego prawa do pieniędzy urlopowych. Czy muszę wziąć cały urlop?

Nie, Kodeks Urlopowy przewiduje możliwość rezygnacji z urlopu (lub jego części), jeśli pieniądze urlopowe nie pokrywają utraty wynagrodzenia w tym czasie. To Twoja decyzja – pracodawca nie może Ci tego nakazać.

Masz trzy możliwości:

Wziąć cały urlop mimo wszystko – zostaniesz wówczas pozbawiony pensji za cały okres, a pieniądze urlopowe nie pokryją tej straty w całości.
Wziąć tylko tyle urlopu, ile pokrywają pieniądze urlopowe – reszty urlopu możesz odmówić.
Wziąć część urlopu pokrytą pieniędzmi urlopowymi oraz dodatkowe dni bez takiego pokrycia – np. dwa tygodnie pokryte pieniędzmi urlopowymi i jeden tydzień bez.

Jeśli firma zamyka działalność w okresie urlopowym (np. na trzy tygodnie w lecie), musisz wziąć urlop nawet wtedy, gdy nie masz pieniędzy urlopowych na pokrycie utraconego wynagrodzenia.