Nieco ponad jedna trzecia (34,5 proc.) budżetu państwa trafia obecnie na ubezpieczenie społeczne. Po spadku tego udziału w latach 2012-2022, należy spodziewać się wzrostu zarówno w tym, jak i przyszłym roku. Coraz większa część wartości będzie przeznaczona także na finansowanie ubezpieczeń społecznych do 2032 roku. Wynika to między innymi z faktu, że obecnie oczekuje większej absencji chorobowej. Oczekuje się również większej liczby osób pobierających zasiłek “arbeidsavklaringspenger (AAP)”.
Przeczytaj również: Historia norweskiej ropy w 5 minut
Ubezpieczenie społeczne będzie kosztować 717 miliardów w 2032 roku
Wydatki na ubezpieczenie społeczne obejmują większość świadczeń NAV. Ponadto uwzględnione są wydatki na leki, program bezpłatnych kart i inne usługi zdrowotne zarządzane przez Norweską Dyrekcję Zdrowia. W 2022 r. wydatki wyniosły 624 miliardy NOK w porównaniu z 2024 r., co stanowi wzrost o 92 miliardy NOK w porównaniu z 2012 r. Oczekuje się, że wydatki wzrosną o kolejne 92 miliardy NOK, do 717 miliardów NOK do 2032 r.
Większy udział w tworzeniu wartości dla ubezpieczeń społecznych
Oczekuje się, że wydatki na ubezpieczenie społeczne jako udział w produkcie krajowym brutto (PKB) kontynentalnej Norwegii wzrosną z 15,8% w 2022 r. do 17,4% w 2032 r. Oznacza to, że większy udział w tworzeniu wartości należy przeznaczyć na finansowanie ubezpieczenia społecznego .
– Aby zilustrować, co to może oznaczać, obliczyliśmy, jak by to było, gdyby cała podwyżka została sfinansowana z wyższych podatków. Będzie to wymagało od każdego podatnika zapłaty dodatkowego podatku w wysokości 14 000 NOK rocznie, mówi dyrektor wydziału NAV Ole Christian Lien.
Większa absencja chorobowa i więcej osób korzystających z zasiłku AAP
Wzrost wydatków na emerytury jest główną przyczyną wzrostu wydatków na ubezpieczenie społeczne. Dlatego oczekuje się, że do 2032 r. wyniesie 59 miliardów NOK. Reforma emerytalna przyczyni się jednak do zahamowania wzrostu, a sama w sobie zapewni oszczędności w wysokości 31 miliardów NOK do 2032 roku.
Obszary, w których w przyszłości spodziewany jest większy wzrost niż w ciągu ostatnich dziesięciu lat, to w szczególności farmaceutyka i inne usługi zdrowotne (m.in. program bezpłatnych kart), zasiłki chorobowe, zasiłki związane z odprawą pracowniczą i pomoce.
Silny wzrost wydatków na farmaceutyki, opiekę zdrowotną i pomoce wynika z większej liczby osób starszych. W przypadku farmaceutyków wzrost wynika także z pojawienia się nowych i droższych środków farmaceutycznych.
Przeczytaj również: Powinno być łatwiej znaleźć staż
Absencja chorobowa nie zmniejszyła się po pandemii korony, nadal rośnie
– Obecnie wierzymy, że absencja chorobowa i koszty świadczeń chorobowych ustabilizują się na nieco wyższym poziomie niż przed pandemią – mówi Lien.
Do 2019 r. zmniejszała się liczba osób pobierających zasiłek AAP. Później spadek przekształcił się w wzrost. Dzieje się tak dlatego, że do programu przyłącza się więcej osób niż dotychczas, co wynika między innymi ze zwiększonej absencji chorobowej, a także z tego, że wiele osób pozostaje w programie dłużej niż dotychczas. Jest to prawdopodobnie spowodowane następstwami pandemii koronawirusa, a zmiany przepisów w 2022 r. ułatwiły kontynuację programu po upływie 3 lat.
– Pozytywne jest to, że odbiorcy AAP mają wystarczająco dużo czasu na powrót do pracy, jeśli to możliwe. Ale niepokojące jest również to, że coraz więcej osób pozostaje bez pracy z powodu problemów zdrowotnych, mówi Lien.
Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post
Źródło: NAV
Przeczytaj również: Teraz możesz zastrzec swój numer PESEL
