Norsk Friluftsliv od dłuższego czasu dążyło do wpisania prawa wszystkich do swobodnego korzystania z norweskiej natury, tzw. allemannsretten, do Konstytucji. Chociaż propozycja nie została przyjęta przez Stortinget, dyskusja przyniosła ważne wnioski i niewielkie zwycięstwo dla miłośników przyrody – czytamy na stronie Norsk Friluftsliv.
Przeczytaj również: Allemannsretten: integralna część kultury i tradycji Norwegii
Debata o prawie dla wszystkich do swobodnego korzystania z norweskiej natury
W maju Stortinget rozpatrywał propozycję wpisania allemannsretten do Konstytucji. Mimo szerokiego poparcia, wniosek nie uzyskał niezbędnej większości dwóch trzecich głosów.
Jednak pozytywne jest to, że wszystkie partie, które zabrały głos w debacie, mówiły ciepło o allemannsretten. Istniała szeroka zgoda co do konieczności ochrony tego podstawowego prawa.
– Natura ma swoją własną wartość, a wpisanie allemannsretten do Konstytucji wzmocniłoby jej ochronę prawną w czasach, gdy norweska przyroda jest pod ogromnym naciskiem – argumentował Mani Husseini z Partii Pracy.
– Musimy pamiętać, że natura należy do nas wszystkich. To nie jest własność jednej osoby; obowiązuje prawo wszystkich do jej użytkowania i powinno ono obowiązywać również w przyszłości. Świadomość, że prawo do korzystania z natury obowiązuje niezależnie od prawa własności, wzmacnia także przekonanie ludzi, że kraj jest dla wszystkich. To powinniśmy chronić w najwyższym stopniu – powiedziała Seher Aydar z Rødt.
Nawet partie, które głosowały przeciwko wpisaniu allemannsretten do Konstytucji, podkreślały jej znaczenie.
– Allemannsretten jest dla Høyre kluczowa i ważna dla norweskiego friluftsliv, i oczywiście zadbamy o to, aby pozostała nienaruszona w dalszych pracach legislacyjnych. Jednakże, Høyre nie popiera proponowanej zmiany konstytucyjnej – powiedział Svein Harberg z Høyre.
Przeczytaj również: Zmieniasz adres zamieszkania? – Nie musisz płacić za zgłoszenie przeprowadzki
Znaczenie allemannsretten
Allemannsretten jest fundamentem norweskiego dziedzictwa kulturowego, dając nam wszystkim prawo do przemieszczania się i korzystania z natury. Badanie Ipsos z 2023 roku wykazało, że aż 95% populacji uważa allemannsretten za bardzo ważne dla siebie. Tym samym allemannsretten zajmuje pierwsze miejsce wśród praw, które ludzie uważają za najważniejsze, wyprzedzając nawet prawo wyborcze i wolność słowa.
Norsk Friluftsliv uważa, że wpisanie allemannsretten do Konstytucji byłoby zabezpieczeniem na przyszłość. Może to zapewnić, że również przyszłe pokolenia będą mogły cieszyć się wartościami natury i aktywnościami na świeżym powietrzu.
Dołącz do Watahy – włącz Radio Wataha w wakacje
Argumenty przeciwko wpisaniu do Konstytucji
Pomimo zgody co do konieczności zabezpieczenia allemannsretten na przyszłość, niektórzy uważają, że wpisanie do Konstytucji nie jest właściwą drogą. Jeden z argumentów przeciwko to wysoki próg zmian w Konstytucji oraz przekonanie, że nie wszystko, co jest fundamentalnie ważne, musi znaleźć się w Konstytucji.
Niektórzy argumentowali również, że propozycja zyskałaby szersze poparcie, gdyby obejmowała także obowiązki związane z allemannsretten.
Inni wskazywali na potrzebę dokładniejszego zbadania, jak allemannsretten można zabezpieczyć w szerszym systemie prawnym, z uwzględnieniem istniejącej równowagi między prawami i obowiązkami w ustawie o friluftsliv oraz prawem własności. Wspomniano również o obawie, że wpisanie do Konstytucji mogłoby prowadzić do przekazania władzy z Stortingu do sądów.
Podczas głosowania Partia Pracy, Sosialistisk Venstreparti, Rødt, Venstre i Miljøpartiet De Grønne głosowały za propozycją wpisania allemannsretten do Konstytucji. Høyre, Senterpartiet (z wyjątkiem jednego przedstawiciela), Fremskrittspartiet, Kristelig Folkeparti i Pasientfokus głosowały przeciwko.
Propozycja wpisania allemannsretten do Konstytucji nie uzyskała wymaganej większości dwóch trzecich głosów.
Droga naprzód, Norsk Friluftsliv kontynuuje prace
Chociaż nie udało się osiągnąć celu tym razem, nie poddajemy się w walce o zabezpieczenie allemannsretten. Norsk Friluftsliv kontynuuje prace nad szeroko popieranym wnioskiem, aby rząd przeanalizował, jak friluftsliv można zabezpieczyć w innych ustawach.
– Norsk Friluftsliv nadal walczy o to, aby allemannsretten była jak najlepiej zabezpieczona. W ten sposób również przyszłe pokolenia będą mogły cieszyć się, doświadczać i korzystać z naszej wspaniałej przyrody. Liczymy na szerokie wsparcie polityków w dalszych pracach i apelujemy do wszystkich partii o zapewnienie, że allemannsretten będzie silnie chroniona w prawodawstwie – mówi Bente Lier, sekretarz generalny Norsk Friluftsliv.
Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post
Źródło: Norsk Friluftsliv, Zdjęcie: Wojtek Sobieski
Przeczytaj również: Wspólna wyprawa na szczyt Gaustatoppen: Wataha – razem na szlaku
