Wszystko o wyborach do Stortingu: Jak przebiega głosowanie? Jak liczone są głosy? Kto może głosować?
Co cztery lata, we wrześniu, Norwegowie wybierają 169 posłów do Stortingu – norweskiego parlamentu. Deputowani wybierani są z 19 okręgów wyborczych. Najbliższe wybory parlamentarne odbędą się 8 września 2025 roku.
Kto może głosować?
Prawo głosu w wyborach do Stortingu mają obywatele Norwegii, którzy ukończyli 18 lat najpóźniej w roku wyborczym. Warunkiem jest wpis do rejestru wyborców (tzw. manntallet).
Kto może kandydować?
Każdy, kto posiada czynne prawo wyborcze, może zostać wybrany na posła. Istnieją jednak pewne wyjątki – kandydować nie mogą m.in. pracownicy ministerstw, służby dyplomatycznej czy sędziowie Sądu Najwyższego.
Partie polityczne przedstawiają listy kandydatów ustalane podczas spotkań nominacyjnych. To właśnie spośród nich wyborcy dokonują wyboru.
Przeczytaj również: Wspieram Radio Wataha – razem tworzymy głos Polonii w Norwegii!
Jak przebiega głosowanie?
Głos można oddać osobiście w lokalu wyborczym w dniu wyborów albo skorzystać z możliwości głosowania przedterminowego. Zazwyczaj głosowanie odbywa się w poniedziałek we wrześniu, jednak gminy mogą zdecydować o otwarciu lokali także w niedzielę poprzedzającą.
Aby zagłosować, należy udać się do lokalu wyborczego w gminie, w której wyborca jest zarejestrowany, i okazać dokument tożsamości. Nazwisko wyborcy zostaje odnotowane w rejestrze, co zapobiega oddaniu głosu więcej niż jeden raz. Następnie wyborca wybiera kartę z listą kandydatów wybranego ugrupowania, składa ją, otrzymuje stempel od komisji i samodzielnie wrzuca do urny. Cała procedura zapewnia również tajność głosowania.
Do niedawna wyborcy mogli zmieniać listy wyborcze, skreślając lub dodając kandydatów. Jednak nowa ustawa o wyborach, obowiązująca od 1 maja 2024 r., zniosła taką możliwość w wyborach parlamentarnych. Listy są obecnie zamknięte. Osobiste głosy na kandydatów można oddawać wyłącznie w wyborach lokalnych i regionalnych.
Jak liczone są głosy?
Norwegia stosuje system proporcjonalny, co oznacza, że partie uzyskują liczbę mandatów odpowiadającą ich poparciu wśród wyborców.
Kraj jest podzielony na 19 okręgów wyborczych, których wielkość zależy od liczby mieszkańców i powierzchni. W sumie wybieranych jest 169 posłów.
Wszystko o wyborach do Stortingu. Mandat wyrównawczy
System może również prowadzić do pewnych dysproporcji – duże partie bywają nadreprezentowane, a mniejsze nie zawsze uzyskują mandaty proporcjonalne do poparcia. Dlatego wprowadzono mechanizm tzw. mandatów wyrównawczych. Jest ich 19 – po jednym w każdym okręgu. Mogą je otrzymać jedynie partie, które przekroczyły próg wyborczy wynoszący 4% głosów w skali kraju. Dzięki temu skład Stortingu lepiej odzwierciedla rzeczywiste poparcie społeczne.
Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post
Źródło: Stortinget, Zdjęcie: Valgdirektoratet
Przeczytaj również: Wspieram Radio Wataha – razem tworzymy głos Polonii w Norwegii!
