Niepowtarzalne głosy i brzmienie gitary – usłysz to na żywo!

Niezwykłe połączenie opery i brzmienia gitary klasycznej podczas wyjątkowych koncertów.

Wataha.no objęła patronatem medialnym wyjątkowy cykl koncertów “Gitar og Opera”, które odbędą się:
5 kwietnia – Majorstuen Kirke
8 maja – Lindemann Sale, Norges Musikkhøgskole

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Niepowtarzalne głosy i brzmienie gitary

To niezwykłe wydarzenie ma na celu promocję polskiej kultury muzycznej poprzez autorskie aranżacje pieśni Fryderyka Chopina, Wojciecha Kilara, Ignacego Jana Paderewskiego, a także utworów Edvarda Griega na gitarę klasyczną i głos. Publiczność usłyszy również arie z polskich oper w wykonaniu znakomitych artystów z Polski, Norwegii i Ukrainy.

Wśród wykonawców znajdą się m.in.:

– Oktet gitarowy studentów Norges Musikkhøgskole
– Sylwia Frączek
– Trygve Mikalsen
– Oksana Myronchuk
– Oleh Petrenko
– Anna Gastol

– oraz Krzysztof Aureliusz Łuczyński, polski tenor związany z Den Norske Opera & Ballett w Oslo

“Gitar og Opera” – usłysz to na żywo!

Nie przegap tej okazji, by doświadczyć niezwykłego połączenia opery i brzmienia gitary klasycznej w autorskich interpretacjach. Zapraszamy i polecamy.

Wstęp na koncerty jest bezpłatny.

Przeczytaj również: Muzycy i pasjonaci muzyki! – Thanks Jimi Festival 2025

Książę Haakon w Polsce: Oficjalna wizyta norweskiego następcy tronu

Jego Królewska Wysokość Książę Haakon odbędzie oficjalną wizytę w Polsce w dniach 22–24 kwietnia 2025 roku.

Oficjalna wizyta norweskiego następcy tronu

Celem wizyty jest podkreślenie, że Norwegia jest solidnym i odpowiedzialnym partnerem w Europie – zarówno poprzez fundusze EOG, współpracę w zakresie bezpieczeństwa energetycznego, jak i współdziałanie w obszarze obronności. Wizyta ta ma również umocnić bliskie i przyjazne relacje między Norwegią a Polską.

Przeczytaj również: Gwarancja depozytu – rozwiązanie dla najemców i wynajmujących

Wysoka ranga delegacji

W skład delegacji rządowej wchodzą:

Espen Barth Eide – minister spraw zagranicznych Norwegii,
Ragnhild Sjoner Syrstad – sekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu i Rybołówstwa,
Marte Gerhardsen – sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony.

Spotkanie z prezydentem Polski Andrzejem Dudą byłym prezydentem Lechem Wałęsą

Towarzyszyć im będzie także norweska delegacja biznesowa, co podkreśla znaczenie gospodarczych relacji między krajami.

Podczas wizyty Książę Haakon spotka się z prezydentem Polski Andrzejem Dudą oraz noblistą i byłym prezydentem Lechem Wałęsą.

Polska – kluczowy partner Norwegii w Europie

Polska jest jednym z najważniejszych partnerów Norwegii na kontynencie. Współpraca między oboma krajami obejmuje szeroki wachlarz dziedzin, w tym:

handel – Polska należy do największych partnerów handlowych Norwegii,
obronność – Polska jest coraz ważniejszym sojusznikiem w zakresie bezpieczeństwa,
wsparcie dla Ukrainy – oba kraje ściśle współpracują w działaniach na rzecz Ukrainy.

Warto również dodać, że od 1 stycznia 2025 roku Polska sprawuje prezydencję w Radzie Unii Europejskiej, co nadaje wizycie dodatkowy wymiar dyplomatyczny.

Program wizyty

Gdańsk – energetyczna przyszłość

Pierwszym przystankiem wizyty będzie Gdańsk, gdzie Książę Haakon weźmie udział w seminarium na temat norwesko-polskiej współpracy w dziedzinie energii.

Warszawa – nowe umowy i partnerstwa

W Warszawie odbędzie się podpisanie ramowej umowy o nowym etapie współpracy w ramach funduszy EOG. Umowa ta obejmuje szeroki zakres projektów i angażuje liczne norweskie instytucje.
Na podpisanie umowy w imieniu Norwegii upoważniony został minister spraw zagranicznych.

Książę odwiedzi również projekty współfinansowane z funduszy EOG w Gdańsku i Warszawie. W planie wizyty znajduje się także omówienie współpracy w dziedzinie przemysłu obronnego.

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Więcej szczegółów wkrótce

Program wizyty jest nadal opracowywany. Szczegółowe informacje na temat wydarzeń i uczestników zostaną ogłoszone w późniejszym terminie.

Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post

Źródło: regjeringen, Zdjęcie: Dusan Reljin / The Royal Court

Przeczytaj również: Norwegowie wybierają mniejsze i tańsze auta – nowy trend na rynku

Hulajnoga elektryczna na drodze – co wolno, a czego nie? – Naruszenie przepisów ma konsekwencje

Jeśli korzystasz z hulajnogi elektrycznej, musisz znać i przestrzegać obowiązujących przepisów. Regulacje te obejmują wszystkie pojazdy określane jako małe elektryczne pojazdy silnikowe, takie jak hulajnogi elektryczne, segwaye i elektryczne deskorolki.

Przeczytaj również: Norwegowie wybierają mniejsze i tańsze auta – nowy trend na rynku

Hulajnoga elektryczna to nie rower!

Hulajnogi elektryczne muszą stosować się do przepisów dotyczących rowerzystów, ale nie są traktowane jak klasyczne rowery.

Podstawą przepisów drogowych jest § 3 ustawy o ruchu drogowym, która ma zapewnić bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom ruchu. Każdy użytkownik hulajnogi ma osobistą odpowiedzialność za to, aby jego jazda nie stwarzała zagrożenia dla innych.

Ustawa stanowi:
„Każdy uczestnik ruchu musi zachowywać się ostrożnie i z rozwagą, aby nie powodować zagrożenia lub utrudnień dla innych.”

Hulajnoga elektryczna na drodze – co wolno, a czego nie?

1️⃣ Wiek użytkownika

– Minimalny wiek do prowadzenia hulajnogi elektrycznej to 12 lat.
– Firmy wynajmujące hulajnogi mogą wprowadzać wyższe limity wiekowe (np. 16 lub 18 lat).

2️⃣ Obowiązek kasku

– Dzieci poniżej 15. roku życia muszą nosić kask.
– Zalecane jest noszenie kasku również przez dorosłych – znacznie zmniejsza ryzyko poważnych urazów.

3️⃣ Jazda pod wpływem alkoholu

– Zabronione! Obowiązuje limit alkoholu wynoszący 0,2 promila – tak samo jak dla kierowców samochodów.

4️⃣ Przewożenie pasażerów

– Hulajnogi elektryczne są przeznaczone dla jednej osoby. Nie można przewozić pasażerów ani podczepiać przyczepki.

5️⃣ Gdzie można parkować?

– Możesz parkować na chodnikach i ścieżkach rowerowych, ale nie możesz blokować przejścia dla pieszych, rowerzystów ani osób z niepełnosprawnościami.
– Nieprawidłowe parkowanie może skutkować mandatem w wysokości 900 NOK!

6️⃣ Gdzie można jeździć?

Dozwolone miejsca:
– Drogi, na których dozwolone są rowery
– Pas ruchu dla rowerów
– Ścieżki pieszo-rowerowe i chodniki (z zachowaniem ostrożności)
– Buspasy (uważaj na autobusy i ich martwe strefy!)

Zakazane miejsca:
– Autostrady
– Tunele i mosty z zakazem dla rowerzystów
– Sygnalizowane ścieżki rowerowe, jeśli nie masz osobnych świateł dla rowerów

7️⃣ Zachowanie na drodze

– Ustępuj pierwszeństwa pieszym
– Nie blokuj ruchu
– Przestrzegaj ograniczeń prędkości
– Sygnalizuj skręty ręką
– Zatrzymuj się na czerwonym świetle

8️⃣ Jazda na chodniku

– Możesz jechać chodnikiem, jeśli nie przeszkadzasz pieszym.
– W tłumie powinieneś zejść z hulajnogi i ją prowadzić.
– Przy wyprzedzaniu pieszych zachowaj ostrożność i dostosuj prędkość.

9️⃣ Przejścia dla pieszych

– Możesz przejeżdżać przez przejście, ale musisz ustąpić pierwszeństwa pieszym.
– Kierowcy nie muszą ci ustępować – jeśli chcesz mieć pierwszeństwo, zejdź z hulajnogi i przeprowadź ją przez pasy.

🔟 Przepisy dotyczące jednokierunkowych ulic

– Jeśli nie ma oznaczenia dopuszczającego ruch rowerów w obu kierunkach, hulajnogą również nie wolno jechać pod prąd.
– Jeżeli na znaku znajduje się dopisek “sykkel unntatt”, oznacza to, że rowery i hulajnogi mogą jechać w obu kierunkach.

Przeczytaj również: Gwarancja depozytu – rozwiązanie dla najemców i wynajmujących

Naruszenie przepisów ma konsekwencje. Mandaty i odpowiedzialność ubezpieczeniowa

Mandaty za łamanie przepisów:
– Naruszenie przepisów = mandat
– Poważne wykroczenia = możliwość skierowania sprawy do sądu

Obowiązkowe ubezpieczenie
Hulajnogi elektryczne podlegają przepisom ustawy o ubezpieczeniach pojazdów. Każda hulajnoga – prywatna i należąca do firm wynajmujących – musi mieć polisę OC.
– Hulajnogi wynajmowane – od 1 września 2022 r.
– Hulajnogi prywatne – od 1 stycznia 2023 r.

Bezpieczeństwo na pierwszym miejscu!

Hulajnoga elektryczna to wygodny środek transportu, ale wymaga rozwagi i znajomości przepisów. Unikniesz nie tylko mandatów, ale także niebezpiecznych sytuacji na drodze. Jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę, jak wielkie ryzyko finansowe podejmują ludzie łamiący zasady. Łamanie zasad i powodowanie wypadków może sprawić, że do końca życia będziesz niewolnikiem długów.

Przepisy określające parametry techniczne

Norweska Administracja Dróg Publicznych opracowała szczegółowe przepisy określające parametry techniczne, jakie musi spełniać pojazd o których napiszemy wkrótce.|

Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post

Źródło: Statens vegvesen, Zdjęcie: WojtekSobieski

Przeczytaj również: Seksualny szantaż w sieci: Narastający problem społeczny

Pies na smyczy od 1 kwietnia do 20 sierpnia: Mandat nawet w wysokości 5000 koron

Zgodnie z ustawą o psach, ich posiadanie i opieka nad nimi muszą być sprawowane w sposób zapewniający bezpieczeństwo i porządek publiczny. Poniżej znajdują się informacje dotyczące przypadków, w których psy muszą być prowadzane na smyczy oraz obowiązujących zasad dotyczących psów pozostawionych luzem.

Przeczytaj również: Finanstilsynet ostrzega przed korzystaniem ze sztucznej inteligencji w inwestycjach finansowych

Cel ustawy i podstawowe regulacje

Głównym celem ustawy o psach jest zapewnienie bezpieczeństwa publicznego. Obejmuje ona przepisy dotyczące m.in. obowiązku prowadzenia psów na smyczy i ich zabezpieczenia. Regulacje te są istotne nie tylko dla samych psów i ich właścicieli, ale również dla wszystkich osób, które mogą zostać dotknięte skutkami niewłaściwego nadzoru nad zwierzętami.

Kwestie dotyczące dobrostanu zwierząt regulowane są dodatkowo ustawą o ochronie zwierząt, która określa sposób traktowania psów i ich prawa.

Kogo dotyczy ustawa? Mandat nawet w wysokości 5000 koron

Zgodnie z art. 2 ustawy, “opiekunem psa” jest osoba, która posiada psa lub sprawuje nad nim opiekę, niezależnie od tego, czy jest to na krótki czy długi okres czasu. Interpretacja ta obejmuje również osoby, które opiekują się psem nieodpłatnie.

Osoba naruszająca przepisy dotyczące ostrożności, zabezpieczenia lub obowiązku prowadzenia psa na smyczy może zostać ukarana grzywną lub karą pozbawienia wolności do sześciu miesięcy (art. 28). Nie wszystkie naruszenia podlegają sankcjom karnym, jednak np. w przypadku nieprzestrzegania przepisów o obowiązku prowadzenia psa na smyczy można nałożyć mandat (art. 24a).

Obowiązek ostrożności

Zgodnie z art. 3 każdy opiekun psa ma ogólny obowiązek zachowania ostrożności. Oznacza to, że musi on unikać sytuacji, które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu innych osób lub zwierząt. Jednocześnie pies powinien mieć zapewnione odpowiednie warunki życiowe, w tym możliwość zabawy i ruchu, jednak nie może to naruszać przepisów dotyczących zabezpieczenia zwierzęcia (art. 4).

Dodatkowo opiekun psa musi upewnić się, że osoby tymczasowo zajmujące się zwierzęciem posiadają odpowiednią wiedzę i umiejętności, aby nie narazić psa ani otoczenia na niebezpieczeństwo (art. 3, ust. 2).

Przeczytaj również: Norwegowie wybierają mniejsze i tańsze auta – nowy trend na rynku

Zasady zabezpieczania psa

Opiekun psa zobowiązany jest do odpowiedzialnego postępowania. Zgodnie z art. 4 nie tylko powinien on zapobiegać zagrożeniom, ale również brać pod uwagę potrzeby i obawy innych ludzi.

Pies uznawany jest za “pod kontrolą”, jeśli znajduje się na ogrodzonym terenie, niedostępnym dla osób postronnych. Nawet jeśli pies jest na smyczy, nie może być pozostawiony bez nadzoru np. przed wejściem do sklepu (art. 5).

W sytuacjach, gdy na danym terenie wypasane są renifery, obowiązkiem opiekuna psa jest zachowanie szczególnej ostrożności, zwłaszcza podczas okresu godowego, ocielania, znakowania oraz uboju zwierząt (art. 4, ust. 5 i art. 65 ustawy o hodowli reniferów). Dodatkowo właściciele reniferów mogą zażądać zamknięcia psów na czas przeganiania stad (art. 7).

Pies na smyczy od 1 kwietnia do 20 sierpnia

Na terenie całej Norwegii wprowadzony jest ogólny obowiązek prowadzenia psów na smyczy od 1 kwietnia do 20 sierpnia. Ma to na celu ochronę dzikich zwierząt oraz zwierząt gospodarskich (art. 6).

Ponadto gminy mogą ustanawiać dodatkowe lokalne przepisy dotyczące prowadzenia psów na smyczy w określonych miejscach, takich jak szlaki turystyczne, parki, trasy narciarskie, obiekty sportowe oraz pola biwakowe. Zimą może być wprowadzony nadzwyczajny obowiązek prowadzenia psa na smyczy (art. 11).

Art. 9 ustawy przewiduje wyjątki od obowiązku prowadzenia psa na smyczy dla psów wykorzystywanych w akcjach ratowniczych, przy hodowli reniferów oraz podczas polowań. Nowelizacja ustawy objęła również psy przewodników oraz psy przewodniki będące w trakcie szkolenia.

Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post

Źródło: Lovdata, Zdjęcie: Pixabay

Przeczytaj również: Norwegia wzmacnia system płatniczy na wypadek kryzysu

Sprzedaż nowych aut: Norwegowie wybierają mniejsze i tańsze auta – nowy trend na rynku

Pomimo opóźnienia pierwszej obniżki stóp procentowych z powodu wysokiej inflacji, sprzedaż nowych samochodów w Norwegii utrzymuje dobre tempo. Coraz wyraźniej widać jednak, że kupujący wybierają mniejsze i bardziej przystępne cenowo pojazdy. Decyzje zakupowe są teraz bardziej pragmatyczne, podyktowane zarówno potrzebami, jak i budżetem.

Sprzedaż nowych aut w Norwegii rośnie

W marcu zarejestrowano 13 304 nowe samochody osobowe, co oznacza wzrost o 36,5% w porównaniu do marca ubiegłego roku. W całym pierwszym kwartale liczba rejestracji wyniosła 31 596 – aż o 42% więcej niż w analogicznym okresie 2024 roku. Mimo tego należy pamiętać, że ubiegłoroczna sprzedaż była wyjątkowo niska. Obecne wyniki sugerują powrót do poziomu sprzed lat, kiedy rocznie rejestrowano ponad 140 000 nowych aut.

Przeczytaj również: Finanstilsynet ostrzega przed korzystaniem ze sztucznej inteligencji w inwestycjach finansowych

Elektryki nadal na topie, ale hybrydy walczą o miejsce

W marcu 84% nowych samochodów osobowych stanowiły auta elektryczne, a w całym pierwszym kwartale ich udział wyniósł prawie 91%. Spadek w marcu wynikał z dużej liczby rejestracji hybryd plug-in przed 1 kwietnia, kiedy to weszła w życie podwyżka podatków na te modele.

Obniżka stóp procentowych zwiększyłaby sprzedaż, ale nie zmieniłaby preferencji

Oczekiwana przez wielu obniżka stóp procentowych nie nastąpiła w marcu. Według Øyvinda Solberga Thorsena, dyrektora Rady Informacyjnej ds. Transportu Drogowego (OFV), niższe stopy mogłyby zwiększyć liczbę sprzedanych aut, ale nie zmieniłyby preferencji kupujących.
– Wysokie ceny i niepewna sytuacja gospodarcza sprawiają, że wielu Norwegów odkłada decyzję o zakupie nowego samochodu – mówi Thorsen.

Rynek samochodów używanych pozostaje stabilny, co pokazuje, że wiele osób wciąż wymienia swoje auta, ale nie decyduje się jeszcze na zakup fabrycznie nowego pojazdu.

Norwegowie wybierają mniejsze i tańsze auta

Na szczycie list sprzedaży nadal znajdują się europejskie marki, ale widać wyraźną zmianę w preferencjach kupujących.
– Konsumenci coraz częściej wybierają mniejsze i tańsze auta. Wielu z nich uświadomiło sobie, jak niewielkiego samochodu naprawdę potrzebują – mówi Thorsen.

Technologia pojazdów elektrycznych sprawiła, że nawet kompaktowe modele oferują teraz więcej przestrzeni w środku. Ponadto nowe, mniejsze elektryki mają większy zasięg niż duże modele sprzed kilku lat, co czyni je jeszcze bardziej atrakcyjnymi.

Tesla traci pozycję lidera?

Tesla, która od lat dominowała na norweskim rynku, odnotowała spadek sprzedaży. W pierwszym kwartale jej udział w rynku zmniejszył się z 23% do 12%. Spadek był szczególnie widoczny w styczniu i lutym, choć w marcu sytuacja nieco się poprawiła.

Według Thorsena negatywne opinie wokół Elona Muska mogły wpłynąć na wizerunek marki.
– Większość kupujących kieruje się samym pojazdem, ale dla niektórych wartości marki mają duże znaczenie – zauważa Thorsen.

Dodatkowo Tesla miała trudności ze sprzedażą starszych modeli i stoi w obliczu coraz większej konkurencji ze strony innych producentów.

Boom na hybrydy przed podwyżką podatków

Pod koniec marca liczba rejestracji hybryd plug-in gwałtownie wzrosła – 1 207 takich aut zarejestrowano tuż przed wejściem w życie podwyżek podatków. Łącznie w pierwszym kwartale zarejestrowano 1 435 takich pojazdów, co oznacza wzrost o 221% w porównaniu z ubiegłym rokiem.

Większość tych samochodów została zarejestrowana przez firmy, co oznacza, że wkrótce mogą trafić na rynek wtórny lub do wypożyczalni.
– To kolejny przykład na to, jak zmiany podatkowe wpływają na sprzedaż. Władze dążą do eliminacji aut spalinowych, ale być może w przypadku hybryd poszły o krok za daleko. Wciąż mogą one być dobrym rozwiązaniem dla tych, którzy nie są jeszcze gotowi na pełne przejście na elektryki – mówi Thorsen.

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Więcej elektrycznych dostawczaków

W pierwszym kwartale zarejestrowano 6 710 nowych samochodów dostawczych, co oznacza wzrost o 3,6% w porównaniu do ubiegłego roku. Jednocześnie rośnie udział elektrycznych dostawczaków – na początku kwietnia stanowiły one 40% wszystkich nowych rejestracji, podczas gdy rok temu było to 38%.

– Jeśli chcemy, by wszystkie nowe samochody dostawcze były elektryczne, potrzebujemy dalszych zachęt i wsparcia ze strony rządu. Dyskusje na temat dopuszczenia elektrycznych dostawczaków do pasów dla autobusów mogą okazać się skutecznym sposobem na przyspieszenie ich sprzedaży – podsumowuje Thorsen.

Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post

Źródło: OFV, Zdjęcie: Pixabay

Przeczytaj również: Norwegia wzmacnia system płatniczy na wypadek kryzysu

Norweska rewolucja w produkcji kurzych jaj – niebieskie jajka hitem eksportowym!

Norwescy hodowcy drobiu dokonali przełomowego odkrycia, które może na zawsze zmienić rynek jajek. Dzięki specjalnemu, całkowicie bezpiecznemu dodatkowi do paszy, kury w Norwegii zaczęły znosić… niebieskie jaja! Produkt, który początkowo wydawał się eksperymentem, szybko wzbudził zainteresowanie w całej Europie, a nawet poza jej granicami.

Przeczytaj również: Nowa atrakcja turystyczna w Norwegii

Norweska rewolucja w produkcji kurzych jaj

Według przedstawicieli norweskiego producenta, zmiana koloru skorupki nie wpływa na smak ani wartości odżywcze jajek, a ich unikalny wygląd czyni je pożądanym towarem wśród konsumentów. „To prawdziwa rewolucja na rynku spożywczym. Pierwsze testy sprzedażowe w Skandynawii pokazały ogromne zainteresowanie, a zamówienia płyną z całego świata, od Francji po Japonię” – mówi Erik Lund, dyrektor generalny firmy EggNor.

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Niebieskie jaja hitem eksportowym

Jak twierdzą naukowcy, sekret tkwi w specjalnym naturalnym składniku dodawanym do paszy – ekstrakcie z rzadkiej norweskiej algi. Nie tylko barwi skorupkę na błękitny kolor, ale także wzmacnia jej strukturę, sprawiając, że jajka są bardziej odporne na uszkodzenia.

Producent przewiduje, że już w przyszłym roku niebieskie jajka mogą zdominować śniadaniowe stoły na całym świecie. Co więcej, rozważa się wprowadzenie kolejnych wersji kolorystycznych – w tym zielonych i fioletowych.

Czy to koniec tradycyjnych białych i brązowych jajek? Na razie nie wiadomo, ale jedno jest pewne – rewolucja w drobiarstwie właśnie się rozpoczęła!

PRIMA APRILIS. DZIĘKUJEMY ZA ZABAWĘ

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Zdjęcie: JOS/Daniela

Finanstilsynet ostrzega przed korzystaniem ze sztucznej inteligencji w inwestycjach finansowych

Wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI) do inwestycji finansowych wiąże się z wysokim ryzykiem. AI może dostarczać nieprecyzyjnych lub wprowadzających w błąd porad, co może prowadzić do podejmowania niekorzystnych decyzji inwestycyjnych i znacznych strat finansowych.

Przeczytaj również: Norwegia wzmacnia system płatniczy na wypadek kryzysu

Korzystanie ze sztucznej inteligencji w inwestycjach finansowych

Coraz więcej inwestorów sięga po narzędzia oparte na AI. Wiele z nich to modele językowe, które nie są przeznaczone do udzielania porad inwestycyjnych. Dlatego norweski organ nadzoru finansowego, Finanstilsynet, wraz z Europejskim Urzędem Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) przestrzega przed korzystaniem z AI w inwestycjach.

Na co zwrócić uwagę przy korzystaniu z narzędzi SI?

Brak nadzoru regulacyjnego – Narzędzia AI nie podlegają nadzorowi organów finansowych. Oznacza to, że nie zapewniają takiego poziomu ochrony jak usługi regulowanych instytucji finansowych. Przykładowo, internetowe narzędzia AI nie są zobowiązane do działania w najlepszym interesie inwestora ani do dostarczania dostosowanych do niego porad.
Brak specjalizacji w doradztwie inwestycyjnym – Modele AI nie zostały zaprojektowane z myślą o inwestycjach, co może prowadzić do błędnych prognoz i strat finansowych.
Nieprzewidywalne działanie – Nawet twórcy narzędzi AI nie zawsze w pełni rozumieją sposób ich działania. To sprawia, że poleganie na nich w dynamicznych i skomplikowanych rynkach finansowych może być szczególnie ryzykowne. Zawsze warto kierować się ludzkim osądem i nie polegać wyłącznie na automatycznych rekomendacjach.
Brak obowiązujących standardów – Narzędzia AI nie muszą spełniać tych samych rygorystycznych wymagań co regulowane instytucje finansowe. W przypadku problemów inwestorzy mogą nie mieć dostępu do mechanizmów skargowych ani rozwiązywania sporów.
Brak zdolności przewidywania rynku – Sztuczna inteligencja nie jest w stanie skutecznie przewidzieć zmian na rynkach finansowych. Prognozowanie ruchów cenowych jest niezwykle trudne i niemal niemożliwe do perfekcyjnego wykonania, nawet dla zaawansowanych algorytmów.

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Przykłady zagrożeń wynikających z używania AI w inwestycjach finansowych:

Błędne rekomendacje – Model AI może sugerować zakup akcji na podstawie historycznych danych, które nie uwzględniają nagłych zmian rynkowych, takich jak kryzysy gospodarcze, decyzje polityczne czy nieprzewidywalne wydarzenia globalne.
Nadmierne ryzyko – Inwestor korzystający z AI może nie być świadomy rzeczywistego poziomu ryzyka inwestycji, ponieważ algorytm nie uwzględni wszystkich czynników zewnętrznych, takich jak zmiany regulacyjne czy emocjonalne reakcje inwestorów.
Brak odpowiedzialności – W przeciwieństwie do doradców finansowych, którzy podlegają regulacjom, dostawcy narzędzi AI nie ponoszą odpowiedzialności za skutki swoich rekomendacji, co może prowadzić do poważnych strat finansowych dla użytkowników.

Aby minimalizować ryzyko, warto podchodzić do rekomendacji AI z dużą ostrożnością i zawsze konsultować decyzje inwestycyjne z doświadczonymi doradcami finansowymi.

Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post

Źródło: Finanstilsynet, Zdjęcie: Pixabay

Przeczytaj również: Skandynawia mówi „dość” globalnym platformom e-commerce i bierze na celownik Temu, Shein i Wish

UE z przełomową decyzją w sprawie zmiany czasu: Koniec z przestawianiem zegarów

Prace nad reformą zmiany czasu w Unii Europejskiej nabrały niespotykanego tempa. Temat ten uznano za niezwykle pilny, ponieważ dotyczy nie tylko państw członkowskich UE, ale również krajów należących do strefy Schengen, które nie są częścią Unii.

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

UE z przełomową decyzją w sprawie zmiany czasu

W celu wypracowania rozwiązania powołano zespoły ekspertów z każdego kraju, które rozpoczęły intensywne dyskusje w niedzielę i kontynuowały je do poniedziałku 31 marca.

Debata była niezwykle burzliwa, a stanowiska poszczególnych krajów znacznie się różniły. Część ekspertów opowiadała się za całkowitym zniesieniem zmiany czasu, podczas gdy inni podkreślali korzyści wynikające ze dotychczasowej sytuacji. Ostatecznie udało się osiągnąć kompromis, który zyskał poparcie wszystkich stron.

Koniec z przestawianiem zegarów

Nowe rozwiązanie zakłada, że zamiast tradycyjnego przesuwania czasu o godzinę do przodu lub do tyłu, zmiana będzie wynosiła jedynie pół godziny. Oznacza to, że jesienią, zamiast przestawiać zegary o pełną godzinę, przesuniemy je o 30 minut do tyłu. Będzie to rozwiązanie ostateczne. W ten sposób zarówno zwolennicy czasu zimowego, jak i letniego zgodzili się na rozwiązanie pośrednie, które minimalizuje zakłócenia w funkcjonowaniu społeczeństwa i gospodarki.

Eksperci podkreślają, że nowy system będzie wymagał dostosowania w wielu sektorach, zwłaszcza w transporcie i logistyce. Mimo to uznano go za najlepsze możliwe rozwiązanie, które odpowiada na potrzeby mieszkańców i przedsiębiorców w całej Europie.

Czas pokaże

Decyzja ta stanowi bezprecedensowy krok w historii zmian czasu, a jej skutki będą monitorowane w nadchodzących latach. Czy kompromisowe rozwiązanie okaże się skuteczne? Czas pokaże.

PRIMA APRILIS. DZIĘKUJEMY ZA ZABAWĘ

Przeczytaj również: Nowa atrakcja turystyczna w Norwegii: Pasażerskie loty dronowe na Preikestolen

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Nowa atrakcja turystyczna w Norwegii: Pasażerskie loty dronowe na Preikestolen

Norweski rząd zapowiada rewolucję w turystyce! W ramach nowatorskiego projektu mającego na celu wzmocnienie krajowej branży turystycznej, planowana jest inwestycja w pasażerski transport dronowy. Pierwszym etapem tej innowacyjnej inicjatywy będą pasażerskie loty dronowe na słynny Preikestolen, jeden z najbardziej rozpoznawalnych punktów widokowych Norwegii.

Pasażerskie loty dronowe na Preikestolen

Preikestolen, to imponujący górski płaskowyż wznoszący się na wysokość 604 metrów nad Lysefjordem w regionie Rogaland. Każdego roku odwiedza go około 350 tysięcy turystów, którzy do tej pory mogli dotrzeć tam jedynie pieszo. Teraz, dzięki technologii dronowej, podróż stanie się jeszcze bardziej ekscytująca i dostępna dla większej liczby osób.

Pasażerskie drony mają być ekologiczne i wyposażone w najnowocześniejsze systemy bezpieczeństwa. Startować będą z wyznaczonych punktów w okolicy Lysefjordu, a lot na płaskowyż potrwa zaledwie kilka minut, zapewniając pasażerom niezapomniane widoki na norweskie krajobrazy. To rozwiązanie nie tylko ułatwi dostęp do jednej z największych atrakcji kraju, ale także odciąży popularne szlaki piesze, które w szczycie sezonu bywają przeciążone.

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Nowa atrakcja turystyczna w Norwegii

Informacja o nowej formie transportu spotkała się z dużym zainteresowaniem zarówno wśród turystów, jak i przedstawicieli branży turystycznej. Dzięki dronom pasażerskim Norwegia umocni swoją pozycję jako innowacyjny lider w dziedzinie zrównoważonej turystyki. Pierwsze loty planowane są już w sierpniu w najbliższym sezonie. Jeśli projekt odniesie sukces, możliwe będzie rozszerzenie oferty na inne popularne atrakcje Norwegii, np. na najwyższy szczyt w Norwegii Galdhøpiggen.

Zamów lot juz dzisiaj: kliknij TUTAJ

Czy drony pasażerskie staną się przyszłością turystyki górskiej? Norwegia stawia na nowoczesne rozwiązania, łącząc technologię, ekologię i niezapomniane wrażenia.

PRIMA APRILIS. DZIĘKUJEMY ZA ZABAWĘ

Przeczytaj również: UE z przełomową decyzją w sprawie zmiany czasu: Koniec z przestawianiem zegarów

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Zdjęcie: Wojtek Sobieski

LO i NHO dogadali się: Wyższe wynagrodzenia i wsparcie dla najbiedniejszych

Porozumienie płacowe, które zabezpiecza siłę nabywczą. Strajku nie będzie.

LO i NHO uzgodniły tegoroczne porozumienie płacowe, unikając tym samym strajku. Strony zgodziły się na podwyżkę wynagrodzenia o 5 koron dla wszystkich członków. Dodatkowo przewidziano dodatek dla najniżej opłacanych pracowników w wysokości 2 koron oraz dodatkowe 2 korony dla pięciu grup zawodowych objętych układami zbiorowymi.

Przeczytaj również: Lokowanie produktu w TV? 60% widzów jej nie zauważa!

LO i NHO dogadali się

– Osiągnęliśmy porozumienie, które zapewnia solidny wzrost siły nabywczej dla członków LO, przy szczególnym wsparciu dla najniżej opłacanych. To dla nas kluczowe i udało nam się to osiągnąć w tym porozumieniu płacowym. Strony wzięły odpowiedzialność w trudnych czasach i doszły do dobrego rozwiązania – powiedziała przewodnicząca LO, Peggy Hessen Følsvik.

Wzrost siły nabywczej

Naszym głównym postulatem było zwiększenie siły nabywczej pracowników poprzez ogólne podwyżki, a także priorytetowe traktowanie osób z niskimi wynagrodzeniami oraz dążenie do równości płacowej. Wysoka inflacja w ostatnich latach sprawiła, że ten postulat stał się jeszcze bardziej istotny. Równocześnie LO podkreślało konieczność zapewnienia pracownikom większego udziału w wartości generowanej przez przemysł i gospodarkę.

– Jesteśmy przekonani, że to porozumienie to zapewnia – stwierdziła przewodnicząca LO. – Jednak realizacja tego celu wymaga dalszych negocjacji na poziomie lokalnym w poszczególnych firmach. To dopiero początek procesu, który będzie kontynuowany przez naszych przedstawicieli w miejscu pracy – dodała.

Więcej dla najniżej opłacanych

Osoby zatrudnione w firmach objętych układami zbiorowymi, w których średnie wynagrodzenie jest niższe niż 90% przeciętnej płacy w przemyśle, otrzymają dodatek w wysokości 2 koron. Dodatkowo, pracownicy o niskich zarobkach, którzy nie mają możliwości negocjacji lokalnych, otrzymają kolejne 2 korony. Dotyczy to pięciu grup zawodowych (szczegóły w ramce informacyjnej).

– LO od dawna stara się przeciwdziałać rosnącym nierównościom. Osoby z niskimi wynagrodzeniami są zagrożone pozostaniem w tyle. Wiemy, że dodatki dla najniżej opłacanych pomagają ograniczyć te różnice – podkreśliła przewodnicząca LO.

Wyższe wynagrodzenia i wsparcie dla najbiedniejszych

Zwróciła także uwagę, że układy zbiorowe z najniższymi wynagrodzeniami często mają słabszą pozycję w negocjacjach lokalnych, dlatego tak ważne jest wsparcie tych grup w ramach centralnych porozumień płacowych.

Ugoda płacowa przewiduje realny wzrost płac o 1,7 procent, przy założeniu inflacji cen wynoszącej 2,7 procent.

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Najważniejsze informacje o porozumieniu

Porozumienie w przypadku tymczasowego rozliczenia w 2025 r. ramy finansowe wyniosą 4,4 proc.

5 koron podwyżki dla wszystkich członków.

2 korony dodatku dla pracowników w firmach, gdzie przeciętne wynagrodzenie wynosi mniej niż 90% średniej płacy w przemyśle.

2 korony dodatku dla następujących grup zawodowych: przemysł tekstylny LO – Teko, pracownicy ochrony, pralnie i farbiarnie, branża rekreacyjna i aktywności oraz branża sprzątająca.

Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post

Źródło: LO, Zdjęcie: Wojtek Sobieski

Przeczytaj również: Decyzja Norges Bank: 4,5% pozostaje. Jakie są prognozy dla gospodarki?

Wzrost bezrobocia w Norwegii – największy wśród osób bez doświadczenia zawodowego

Na koniec marca w Norwegii zarejestrowano 83 000 osób jako całkowicie bezrobotnych lub poszukujących pracy w ramach programów aktywizacyjnych NAV. Stanowi to 2,8% siły roboczej.

Po uwzględnieniu sezonowych zmian liczba osób bez pracy wzrosła o 600 w porównaniu z lutym.

Przeczytaj również: Lokowanie produktu w TV? 60% widzów jej nie zauważa!

Wzrost bezrobocia w Norwegii

– Bezrobocie wzrosło w ostatnim miesiącu, a największy wzrost dotyczy osób bez udokumentowanego doświadczenia zawodowego. Jednocześnie obserwujemy pozytywne tendencje w kilku branżach, a zapotrzebowanie na pracowników pozostaje wysokie – mówi Hans Christian Holte, dyrektor NAV.

Ponad połowa nowych bezrobotnych to osoby z Ukrainy

Brutto bezrobocie, czyli suma osób całkowicie bezrobotnych i poszukujących pracy w ramach programów aktywizacyjnych, wynosi 64 500 osób (2,1% siły roboczej) oraz 18 500 osób uczestniczących w programach (0,6% siły roboczej).

Dodatkowo 23 900 osób jest częściowo bezrobotnych (0,8% siły roboczej). Łącznie pod koniec marca w bazie NAV znajdowało się 106 800 poszukujących pracy, co stanowi 3,6% siły roboczej.

W marcu zarejestrowano 15 100 nowych bezrobotnych, czyli średnio 750 osób dziennie. Po uwzględnieniu sezonowych wahań oznacza to 5-procentowy wzrost w stosunku do lutego. Spośród nowych bezrobotnych 30% deklaruje, że straciło lub wkrótce straci pracę, 14% jest na urlopie przestojowym lub spodziewa się zwolnienia, a 12% zrezygnowało z pracy lub planuje to zrobić.

Wśród nowych bezrobotnych dominują osoby z Ukrainy – stanowią ponad połowę wszystkich nowo zarejestrowanych. W marcu bez pracy było 9 800 Ukraińców, co czyni ich największą grupą bezrobotnych z imigranckim pochodzeniem, przed Polakami (5 600 osób) i Syryjczykami (2 900 osób). Wzrost liczby bezrobotnych z Ukrainy odpowiada za 70% całkowitego wzrostu w tej grupie.

– To nie jest zaskakujące, ponieważ coraz więcej osób kończących programy integracyjne próbuje wejść na rynek pracy. To dobra wiadomość dla pracodawców, którzy mogą skorzystać z kompetencji, jakie posiada wielu Ukraińców – podkreśla Holte.

Budownictwo z najwyższym wskaźnikiem bezrobocia, ale sytuacja się poprawia

Pod koniec marca najwyższe bezrobocie odnotowano w branży budowlanej i konstrukcyjnej – 4,3% siły roboczej. Najniższe wskaźniki bezrobocia miały natomiast sektory akademickie i edukacja – po 1,0%.

Pomimo wysokiego poziomu bezrobocia w budownictwie, liczba osób bez pracy w tej branży zmniejszyła się o 100 osób w ciągu ostatniego miesiąca. Spadki odnotowano także w przemyśle, turystyce, transporcie oraz zawodach usługowych. Największy wzrost bezrobocia dotyczył osób bez określonego doświadczenia zawodowego – w tej grupie przybyło 1 000 nowych bezrobotnych.

– Budownictwo to wciąż sektor z największą liczbą osób bez pracy, ale jednocześnie notujemy tu największy spadek bezrobocia w ostatnich miesiącach. Może to sugerować, że sytuacja w branży się poprawia po okresie stagnacji – komentuje Holte.

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

Najniższe bezrobocie w Troms, najwyższe w Østfold

Najwyższy wskaźnik bezrobocia występuje w Østfold (3,8% siły roboczej), a najniższy w Troms (1,8%).

W większości regionów bezrobocie w marcu pozostało na poziomie z lutego lub wzrosło. Największy wzrost odnotowano w Akershus, gdzie liczba bezrobotnych wzrosła o 2%. Jedynym regionem, w którym bezrobocie spadło, było Møre og Romsdal – tam odnotowano 1-procentowy spadek.

Na rynku jest nadal wiele ofert pracy

W marcu na portalu arbeidsplassen.no pojawiło się 44 500 nowych ofert pracy – średnio 2 200 dziennie. Po uwzględnieniu sezonowych wahań liczba nowych ofert była o 4% niższa niż w lutym.

Najwięcej wakatów zgłoszono w sektorze zdrowia i opieki (10 500 ofert), handlu (5 000 ofert) oraz usługach i pracach dorywczych (4 300 ofert).

Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post

Źródło: NAV, Zdjęcie: NAV

Przeczytaj również: Decyzja Norges Bank: 4,5% pozostaje. Jakie są prognozy dla gospodarki?

Norwegia: 10 lat na szczycie bezpieczeństwa drogowego w Europie

Już dziesiąty rok z rzędu Norwegia jest najbezpieczniejszym krajem w Europie pod względem ruchu drogowego. Wstępne dane wskazują, że w ubiegłym roku na norweskich drogach zginęło 89 osób – co odpowiada 16 ofiarom śmiertelnym na milion mieszkańców. Najnowsze statystyki Komisji Europejskiej potwierdzają, że Norwegia pozostaje liderem w tej dziedzinie.

Przeczytaj również: Norwegia wzmacnia system płatniczy na wypadek kryzysu

Skandynawia ma najbezpieczniejsze drogi

Drugie miejsce zajęła Szwecja z 20 ofiarami śmiertelnymi na milion mieszkańców, a trzecie – Dania z wynikiem 24. Niski wskaźnik śmiertelności w ruchu drogowym odnotowano również w Wielkiej Brytanii, Szwajcarii i Finlandii – we wszystkich tych krajach liczba ofiar nie przekracza 31 na milion mieszkańców.

Z kolei najwyższe wskaźniki śmiertelności w 2024 roku zgłosiły Bułgaria (74) i Rumunia (77), podczas gdy średnia unijna wyniosła 44 ofiary śmiertelne na milion mieszkańców.

– Cieszy mnie, że nasze wieloletnie działania przynoszą efekty – mówi Guro Ranes, dyrektor działu w Norweskiej Dyrekcji Dróg Publicznych. – Ale mamy ambitne cele i dążymy do wizji zerowej liczby ofiar śmiertelnych i ciężko rannych na norweskich drogach. Musimy wzmocnić nasze działania, szczególnie w zakresie bezpieczeństwa młodych kierowców, motocyklistów, prędkości oraz wpływu substancji odurzających. Kluczowe jest dalsze ścisłe współdziałanie, ponieważ to dzięki systematycznej, ukierunkowanej i opartej na wiedzy pracy osiągamy pozytywne wyniki.

Niewielki spadek liczby ofiar w UE

W krajach Unii Europejskiej liczba ofiar śmiertelnych spadła o 3% między 2023 a 2024 rokiem. W Norwegii natomiast odnotowano prawie 20-procentowy spadek.

Mimo to ogólne tempo poprawy bezpieczeństwa drogowego w Europie jest zbyt wolne, a większość krajów nie jest na dobrej drodze do realizacji celu UE, jakim jest zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych w ruchu drogowym o 50% do 2030 roku. Norwegia również nie spełnia jeszcze założeń planu, który zakłada maksymalnie 350 ofiar śmiertelnych i ciężko rannych rocznie do 2030 roku, w tym maksymalnie 50 zgonów. Wciąż zbyt wiele osób traci życie lub odnosi poważne obrażenia na norweskich drogach.

Włącz Radio Wataha – Dobrze nastraja

10 lat na szczycie bezpieczeństwa drogowego w Europie

Średnia unijna maskuje jednak duże różnice między państwami członkowskimi. W ciągu ostatnich pięciu lat liczba ofiar śmiertelnych w ruchu drogowym spadła jedynie nieznacznie w krajach takich jak Grecja, Hiszpania, Francja i Włochy, a w Irlandii i Estonii wręcz wzrosła. Trzeba jednak pamiętać, że w mniejszych krajach dane mogą podlegać większym wahaniom z roku na rok. Belgia, Bułgaria, Dania, Litwa, Polska i Słowenia są natomiast na dobrej drodze do osiągnięcia 50-procentowej redukcji liczby ofiar śmiertelnych i poważnych obrażeń do 2030 roku.

Trendy w liczbie ciężko rannych

Ranking krajów pod względem liczby ofiar śmiertelnych nie uległ większym zmianom, a Skandynawia nadal pozostaje najbezpieczniejszym regionem. Na każde śmiertelne zdarzenie przypada średnio pięć osób ciężko rannych, co w skali całej UE daje około 100 000 poważnie poszkodowanych rocznie. Spadek liczby ciężko rannych między 2019 a 2023 rokiem odzwierciedla ogólny trend w spadku liczby ofiar śmiertelnych, choć występują istotne różnice między krajami.

Liczby na rok 2024 opierają się na wstępnych danych dla większości krajów i mogą ulec zmianie, gdy jesienią 2025 r. zostaną opublikowane ostateczne dane.

Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post

Źródło: Statens vegvesen, Zdjęcie: Pixabay

Przeczytaj również: Skandynawia mówi „dość” globalnym platformom e-commerce i bierze na celownik Temu, Shein i Wish