Zwiększona rentowność w niektórych sektorach przemysłu daje przestrzeń do wzrostu realnych płac w nadchodzących latach. Wzrost siły nabywczej przyczyni się do wyjścia norweskiej gospodarki z okresu spowolnienia od 2026 roku – czytamy w informacji Norweskiego Urzędu Statystycznego (SSB).
Od 2015 do 2023 roku wzrost realnych płac w Norwegii był prawie niezauważalny. W ubiegłym roku wzrost płac nominalnych wyniósł 5,2 procent, podczas gdy ceny wzrosły o 5,5 procent, mierzone wskaźnikiem KPI. Oznacza to niewielkie obniżenie realnych płac. Rentowność w sektorze przemysłu jest kluczowa, gdy strony negocjują ramy tegorocznych rozmów płacowych.
Wzrost realnych płac daje rentowność w sektorach przemysłu
– Rentowność wzrosła w niektórych sektorach przemysłu, co daje przestrzeń na wzrost realnych płac zarówno w tym roku, jak i w przyszłych latach – mówi Thomas von Brasch, kierownik badań w SSB.
SSB szacuje, że roczny wzrost realnych płac wyniesie średnio około 1,5 procent w latach 2024-2027.
– Po kilku latach bez wzrostu realnych płac, nadchodzą lepsze czasy. Zwiększona siła nabywcza doprowadzi do wzrostu aktywności. Norweska gospodarka wyjdzie z okresu spowolnienia od 2026 roku – dodaje Thomas von Brasch.
Udział kosztów płacowych, czyli wskaźnik określający procentową część tworzenia wartości w gospodarce przypisaną siłom roboczym, wyniósł 71,6 procent dla przemysłu w 2023 roku, według wstępnych danych krajowych. Jest to znacznie niższe niż średnia wynosząca 82,2 procent w okresie 2009–2021.
Spadek inflacji do około 3 procent pod koniec roku
Wzrost cen konsumpcyjnych w ostatnich latach był wysoki z historycznego punktu widzenia. Od lat 80. ceny nie wzrosły tak bardzo. Wzrost wskaźnika cen konsumpcyjnych (KPI) wyniósł 5,5 procent w 2023 roku. Wzrost cen był więc nieco niższy niż w 2022 roku, gdy KPI wzrósł o 5,8 procent. Wskaźnik wzrostu KPI w skali roku spadł dalej od grudnia zeszłego roku o 4,8 procent do 4,5 procent w lutym tego roku.
– Oczekuje się, że inflacja spadnie do około 3 procent pod koniec roku. Jest to znacznie poniżej szczytu wynoszącego 7,5 procent w październiku 2022 roku, ale nadal znacznie powyżej celu inflacyjnego Norges Banku wynoszącego 2 procent – mówi Thomas von Brasch.
Silniejszy kurs korony i niższe niż zakładano w grudniu przyszłe ceny produktów energetycznych przyczyniły się do obniżenia rocznej prognozy inflacji w 2024 r. o 0,5 pkt. proc.
Norges Bank czeka na decyzje innych banków centralnych przed obniżeniem stóp procentowych
Stopa referencyjna została podniesiona z 0 procent we wrześniu 2021 roku do 4,5 procent w grudniu zeszłego roku. Musimy sięgnąć do 2008 roku, aby znaleźć tak wysoki poziom stopy referencyjnej. Norges Bank sygnalizuje, że prawdopodobnie stawki pozostaną na obecnym poziomie przez pewien czas.
– Spodziewamy się, że stopa referencyjna pozostanie na poziomie 4,5 procent do drugiej połowy tego roku, zanim stopniowo zostanie obniżona, ale trochę później niż u naszych partnerów handlowych. W 2027 roku spodziewamy się, że stopa referencyjna spadnie do około 3 procent – mówi Thomas von Brasch.
Stopa kredytu ramowego, która w tym roku szacowana jest na 6 procent, spadnie zatem o prawie 1,5 punktu procentowego do 2027 roku.
Przeczytaj również: Dopuszczenie przyczepy do jazdy z prędkością 100 km/h
Nadal rośnie bezrobocie
Rok temu stopa bezrobocia, mierzona badaniem siły roboczej (AKU), przekraczała 3 procent. W ciągu 2023 roku bezrobocie wzrosło, a w styczniu 2024 roku wyniosło 3,9 procent, co odpowiada średniej z lat 2010-tych. W 2022 i 2023 roku do Norwegii przybyło około 65 000 obywateli ukraińskich. Według średnich prognoz UDI z 6 marca tego roku, w 2024 roku może przybyć dodatkowo od 20 000 do 40 000 Ukraińców.
– Spodziewamy się, że napływ uchodźców z Ukrainy będzie zwiększał zarówno siłę roboczą, jak i bezrobocie w przyszłości, ale niepewne jest, jak duży będzie ten wzrost, zarówno pod względem liczby przybyłych osób, jak i liczby osób, które w końcu wrócą – mówi Thomas von Brasch.
Gwałtowny spadek inwestycji mieszkaniowych
W ubiegłym roku nastąpił bardzo gwałtowny spadek inwestycji mieszkaniowych. W ciągu 2023 roku inwestycje spadły o 21 procent. Taki duży spadek w tak krótkim czasie nie był wcześniej odnotowany w kwartalnym rachunku narodowym sięgającym 1978 roku. Nagłe zatrzymanie budowy mieszkań oznacza, że więcej osób zostanie bez pracy w sektorze budowlanym.
– Nasze prognozy pokazują, że stopa bezrobocia wzrośnie z 3,6 procent w zeszłym roku do 4,1 procent w tym roku, a następnie dalej wzrośnie do około 4,2 procent w 2025 roku – dodaje Thomas von Brasch.
Przeczytaj również: Allemannsretten: integralna część kultury i tradycji Norwegii
Miękkie lądowanie dla norweskiej gospodarki
Norweska gospodarka rozwijała się słabo w zeszłym roku. W ciągu 2023 roku nie odnotowano wzrostu aktywności gospodarczej w Norwegii. Spadek o ponad 2 procent był jednym z głównych czynników ograniczających wzrost PKB w Norwegii na lądzie w 2023 roku. W przyszłości istnieje kilka czynników, które skłaniają do optymizmu co do wzrostu aktywności gospodarczej.
– Popyt ze strony naszych partnerów handlowych ma wzrosnąć, stopa procentowa prawdopodobnie będzie stopniowo obniżana od jesieni, a wzrost realnych płac stymuluje popyt gospodarstw domowych. Ponadto spodziewany jest wysoki wzrost konsumpcji i inwestycji publicznych, między innymi ze względu na inwestycje w obronność. Spodziewa się, że Norweska gospodarka powinna zatem wyjść z okresu spowolnienia od 2026 roku – mówi Thomas von Brasch.
Szacuje się, że PKB Norwegii wzrośnie o około 1 procent w tym roku. Słabe prognozy wzrostu wynikają głównie z faktu, że spadek aktywności budowlanej będzie się nasilał. W 2026 i 2027 roku wzrost PKB Norwegii ma wzrosnąć do poziomu od 2 do 3 procent.
Konjunktura spadkowa wśród naszych partnerów handlowych
Wiele z naszych partnerów handlowych nadal znajduje się w koniunkturze spadkowej. Przebieg inflacji w połączeniu z warunkami finansowymi i dużą niepewnością geopolityczną będzie miało wpływ na aktywność gospodarczą w przyszłości.
USA zaskakuje pozytywnie
– Podczas gdy wzrost gospodarczy w USA w dalszym ciągu zaskakuje pozytywnie, rozwój makroekonomiczny w Europie jest słabszy niż oczekiwano. W naszych prognozach w dalszym ciągu przewidujemy słaby międzynarodowy kurs gospodarczy w nadchodzących latach, mówi Roger Hammersland, badacz norweskiego urzędu statystycznego.
Z szacunków wynika, że wzrost PKB u naszych partnerów handlowych, który od 2005 r. rośnie średnio o niecałe 2 proc. rocznie, w tym roku wyniesie około 1 proc., a następnie w 2027 r. stopniowo wzrośnie do około 2 proc. oczekuje się, że inflacja wyniesie w tym roku 2,2%, w porównaniu z 5,4% w 2023 r., a następnie spadnie do 2% w 2027 r.
Polub nas na facebooku i udostępnij innym nasz post
Źródło: Norweski Urząd Statystyczny, Zdjęcie: pixabay
Przeczytaj również: Rząd ułatwi pracującym podjęcie nauki i inwestowanie we własne kompetencje
