Las chroni przed skutkami zmian klimatycznych m.in. zapobiegając powodziom, erozji i osuwiskom. W obliczu przewidywanych bardziej ekstremalnych warunków pogodowych nielegalne pozyskiwanie drewna może w przyszłości mieć znacznie bardziej szkodliwe konsekwencje dla społeczeństwa niż to, co widzieliśmy do tej pory.

–  W wielu przypadkach jest to poważne przestępstwo przeciwko środowisku. Dotyczy nielegalnej wycinki dużych powierzchni i pojedynczych drzew. Sprawa jest często przedstawiana jako niezbyt skomplikowana, ale ogólnie szkody mogą być poważne i nieodwracalne, mówi pierwszy prokurator i szef wydziału ds. przestępstw przeciwko środowisku w Økokrim, Hans Tore Høviskeland.

W raporcie Økokrima uwzględniono wszystkie powiadomienia na podstawie ustawy o leśnictwie i ustawy o różnorodności naturalnej w okresie od stycznia 2021 r. do lipca 2023 r. Powiadomienia dotyczą takich firm, jak firmy zajmujące się pozyskiwaniem drewna, właściciele lasów, firmy wykonawcze i gminy. Rejestrowane są także osoby prywatne, np. za wycinkę  w rezerwatach przyrody lub na cudzej posesji.

Pierwszą instancją w publicznej gospodarce leśnej są gminy. Są także odpowiedzialni za nadzorowanie stosowania się do decyzji wynikających z prawa. Niemniej jednak większość wiadomości pochodzi od organizacji zajmujących się ochroną przyrody i osób prywatnych. Høviskeland wzywa do zwiększenia nadzoru publicznego.

Naruszenie ustawy o leśnictwie może oznaczać poważne przestępstwo przeciwko środowisku. Zgłoszeń jest niewiele, a prawie wszystkie sprawy są umorzone, co wskazuje, że groźba kary na podstawie ustawy o lasach jest mało realna.

W raporcie wskazano, że przepisy były postrzegane jako skomplikowane, niejasne i trudno dostępne. Ustawa o leśnictwie ma charakter uznaniowy i nakłada niewiele jasnych obowiązków. Teraz Økokrim chce w większym stopniu śledzić i wspierać okręgi policji. Høviskeland chce także jaśniejszego prawa dotyczącego leśnictwa.

–  Kiedy lokalne okręgi policji mają niewielkie doświadczenie w prowadzeniu dochodzeń w takich sprawach, prawo ma charakter uznaniowy, a groźba kary wynikająca z ustawy o leśnictwie jest niska w porównaniu z innymi przepisami dotyczącymi ochrony środowiska. Oznacza to, że trudno jest ustalić priorytety spraw, a także prowadzić dochodzenia i ścigać, mówi Høviskeland.

Cały raport można przeczytać tutaj:  Raport tematyczny – Bezprawne pozyskiwanie drewna.pdf