W wielkim skrócie o norweskich tradycjach kulinarnych związanych z Bożym Narodzeniem. Powszechna definicja terminu kultury mówi ze są to: „wartości, zasady, idee i normy w społeczeństwie. Są one przekazywane z poprzedniego pokolenia następnemu”. Zdecydowana większość z nas tradycje związane ze świątecznymi potrawami ma zakodowane jeszcze z czasów dzieciństwa.
Jednak kontakt z innymi społeczeństwami sprawia, że kultura może się zmieniać. Niewątpliwie dobrym przykładem jest kultura i tradycja związana z jedzeniem bożonarodzeniowym. To co definiuje się jako świąteczne jedzenie, jest uwarunkowane kulturowo i zależy zarówno od regionu zamieszkania jak i tradycji. Większość świątecznych potraw ma kilkusetletnią tradycję na którą szczególny wpływ nie tylko w Norwegii miał katolicyzm.
Najbardziej typowym norweskimi daniami bożonarodzeniowymi które spotkamy na wigilijnym (julaften) stole są: Svineribbe, Pinnekjøt, Lutefisk, Rakfisk i bożonarodzeniowy dorsz. Mocne korzenie historyczne ma również podawane piwo bożonarodzeniowe. W Norwegii w Boże Narodzenie większość ludzi jest bardziej tradycyjna niż w jakimkolwiek innym ważnym momencie roku. Wiele różnych potraw znajdzie się w menu podczas Świąt Bożego Narodzenia, ale mogą się różnić w zależności w którym dniu są podawane na stół.
Mamy wiec Żeberka wieprzowe (Svineribbe) ze smalcem to młodsza tradycja, ale wśród Norwegów to z pewnością najpopularniejsza potrawa w Wigilię. Z danych wynika ze aż 55 procent Norwegów jada w wigilię Svineribbe i aż 88 procent z nich jada żeberka wieprzowe (Svineribbe) i żeberka jagnięce (Pinnekjøt). Kilka informacji na temat tych najważniejszych potraw.
Pinnekjøt.
Żeberka jagnięce (Pinnekjøt)mają regionalne pochodzenie z zachodniej części Norwegii i na wybrzeżu na północ od Trøndelag. To danie charakteryzuje się przede wszystkim tym, że mięso jest suszone oraz w różnym stopniu solone i wędzone.
Svineribbe.
Żeberka wieprzowe (Svineribbe) mają mocniejsza pozycje w rejonach gdzie uprawia się więcej zbóż. Świeży dorsz bożonarodzeniowy wywodzi się z obszarów Sørlandet i Sør-Vestlandet. Proponuje przy tej potrawie uzbroić się w czas, aby można było spalić spora nadwyżkę kalorii.
Lutefisk.
Lutefisk jest spożywany jako potrawa bożonarodzeniowa w całym kraju. To danie z suszonego dorsza który jest moczony przez kilka dni w ługu. Cały proces przygotowania trwa ok 13 dni, ale gotowy lutefisk można oczywiście kupić w sklepie, myślę ze to jest dla koneserów smaku.
Rakfisk.
Jest jeszcze Rakfisk, to produkt rybny oparty na starej technice konserwowania ryb słodkowodnych (golca i pstrąga). Ryba jest poddawana procesowi fermentacji dzięki czemu uzyskuje charakterystyczny aromat i konsystencję co sprawia ze choć jadana jest w całym kraju to jednak wielu Norwegów nie zbyt chętnie sięga po ta potrawę ze względu na specyficzny zapach i smak. Uważam ze jest to bardzo smaczne, jednakże należy uzbroić się w dobry przepis.
Rakfisken ma swoje pierwotne korzenie w Telemarku, Valdres i Østerdalen. Regionalnie uwarunkowane tradycje są współcześnie bardziej zatarte. Oczywiście ze względu na wymianę kulturową, jak i łatwiejszy dostęp do różnych potraw bożonarodzeniowych w całym kraju. Na świątecznym norweskim stole nie zabraknie oczywiście ciast (julekaker). Dawno temu dość oryginalnym świątecznym ciastem był chleb żytni z suszonymi owocami, ale to zamierzchłe czasy. Teraz aby tradycji stało się za dość w okresie świątecznym podawane są np:
-Pączki (Smultringer) – Biedak (Fattigmann), to ciasto gotowane na smalcu, zrobiony z cienko rozwałkowanego ciasta z mąki, masła, jajek, śmietany i cukru
– Wafle (Goro i Krumkake), składniki to jajka, cukier, śmietana, masło i mąka, ewentualnie ze skórką cytryny i kardamonem lub cukrem waniliowym
To tylko kilka z wielu potraw i przysmaków jakie zagoszczą na wigilijnym stole w Norwegii. Czy znajdziemy w norweskiej tradycji kulinarnej coś dla siebie? to zależy już tylko od nas. Zapewne z łatwością w księgarniach lub w Internecie znajdziemy informacje jak przygotować te wszystkie specjały.
