. Kjo është tema që do të prezantohet në artikullin më poshtë. Folësit do të jenë Adrian (21), i cili erdhi në Norvegji kur ishte 10 vjeç dhe Wiktoria (18), i cili ishte 14 vjeç kur u shpërngul.
Ky tekst bazohet në intervistën në fund të artikullit. Temat që do të diskutohen përfshijnë ndjenjat për lëvizjen, mësimin e gjuhës dhe këshilla për njerëzit që dëshirojnë të vijnë në Norvegji. Ne e shikojmë të gjithë situatën në retrospektivë, sepse këta tani janë të rritur, jo fëmijë. Perspektiva e kohës nuk është e rastësishme, sepse si fëmijë mund të marrim vendime pak a shumë me vetëdije. Megjithatë, vetëm kur rritemi dhe i shikojmë situatat në retrospektivë, na tregon se ajo që ndodhi nuk ishte aq e keqe në fund të fundit.
Lëvizja nga Polonia në Norvegji, si dukej, a ishte një vendim i vështirë, duke pasur parasysh se ishte një lëvizje e përhershme?
Ishte padyshim e vështirë, veçanërisht pasi isha tashmë 14 vjeç, isha tashmë një adoleshent, kisha miqtë e mi. Dija gjithçka, kisha zonën time të rehatisë, kështu që ishte padyshim pak e vështirë dhe e vështirë, të mendoja për një gjuhë të re dhe thjesht të ndryshoja të gjithë mjedisin tim në të cilin u rrita, thotë Wiktoria.
Por a ju kujtohet ajo kohë kur keni ardhur këtu? A ju kujtohen këto të dhëna? Çfarë po ndodhte në kokën tuaj atëherë?
Unë isha padyshim kurioz se si do të dukej, por gjithashtu kisha frikë sepse nuk dija të flisja fare anglisht ose norvegjeze, kështu që kishte edhe emocione dhe shumë stres.
Adrian, për ty, ke ardhur këtu kur ishe 10 vjeç. A ju kujtohet ndonjë gjë nga ky këndvështrim?
Mbaj mend që fillimet ishin të vështira. Kryesisht për shkak të gjuhës norvegjeze sepse nuk mund të komunikoja me askënd. Por unë kisha një shok në klasë, Damian, i cili ishte gjithashtu nga Polonia, dhe ai më ndihmoi shumë për të filluar, ishte shumë miqësor.
Si u përballët me lënien e miqve tuaj në Poloni?
Ishte e vështirë, kisha shumë miq atje. Para se të shpërngulesha, isha një person shumë i hapur, por kjo ndryshoi pasi u transferova këtu. Largimi prej tyre ishte shumë i vështirë sepse u rrita me këta njerëz, e shihja herë pas here dhe ishte e vështirë, aq më tepër që në fillim përpiqesha të mbaja kontakte me ta që më vonë ishte mjaft e pafavorshme, si të thuash.
U përpoqa të mbaja kontakte me miqtë e mi përmes Facebook-ut dhe në grupe të ndryshme klasash, por pas disa kohësh lexova këto mesazhe dhe pashë që po dilnin dhe më trishtoi, kështu që vendosa të shkëputem.
Pra, rezultoi i kundërt? Keni dashur të kishit kontakt, por në fakt ju intensifikoi dhimbjen e brendshme?
Po, ashtu është, kështu që vendosa të shkëputem. Në fakt, kam pasur kontakt vetëm me një mik dhe jam shkëputur nga pjesa tjetër e miqve të mi.
Në pamje të pasme, a jeni penduar?
Nuk pendohem, mendoj se bëra gjënë e duhur duke e prerë veten. Dhe nuk pendohem sepse më ndihmoi. Kjo është një çështje individuale, të gjithë e përballojnë lëvizjen dhe humbjen e miqve ndryshe.
Nga perspektiva njerëzore, si janë norvegjezët?
Polakët janë kaq të hapur, dhe këtu norvegjezët janë mjaft të largët. Në Norvegji askush nuk do të vijë të të përshëndes e të flasë me ty, në Poloni ishte ndryshe, mbaj mend, thotë Adriani.
Po, edhe unë e kam ndjerë që ka grupe të tilla dhe është e vështirë të futesh në një grup të tillë. Kur isha 14 vjeç, vura re se ishte e vështirë të transferohesha, shton Wiktoria.
Dhe tani, a keni ndonjë mënyrë apo ka ndonjë mënyrë për të hyrë në një grup të tillë?
Për mendimin tim, duhet të jesh shumë i hapur, të mos kesh frikë të jesh vetvetja dhe të flasësh me njerëzit.
Si ishin muajt tuaj të parë?
Unë isha shumë e vetmuar, kishte shumë të qara në shtëpi, e kisha të vështirë të gjeja miq dhe të hapesha, kështu që në fillim isha shumë e vetmuar.
Adrian, po ti?
Nuk e mbaj mend nëse në fillim isha i vetmuar, por kam dy vëllezër që mund të bëja gjithmonë diçka me ta.
Si ishte për ju të mësoni norvegjisht? Çfarë kujtoni që ishte e vështirë për ju?
Adrian, çfarë kujton? Si ju duk? Ke shkuar në shkollë dhe nuk kupton asgjë.
Ishte e vështirë, në një shkallë nga 1 deri në 10, të mësosh norvegjisht është 10. Ishte gjithashtu e çuditshme në shkollë, sepse isha ulur në klasë dhe dëgjoja mësuesin, por nuk kuptoja asgjë. Ishte kaq e pakuptimtë.
Por a keni pasur mësime individuale?
Unë kisha një mësues polake ku shkova me vëllain tim. Norvegjezët kishin klasa normale dhe në atë kohë më duhej të mësoja norvegjeze. Dhe kur mësova këtë gjuhë, pas disa muajsh ishte shumë më mirë sepse mund të flisja menjëherë me të tjerët. Mund ta çoja shokun tim në shtëpi ose mund të dilnim bashkë. Më ndihmoi shumë.
Dhe në rastin tuaj Victoria? Ju ishit 4 vjet më i madh, si ishte?
Ishte më e vështirë për mua të mësoja gjuhën, padyshim. Në përgjithësi kam vënë re që fëmijët i humbin shpejt aftësitë gjuhësore sepse nuk e analizojnë, nuk i kanë këto frenime. Fëmijë, nuk po përpiqem t'i kuptoj të gjitha. U ula dhe mendoja për të gjitha, në vend që të mësoja të komunikoja. Unë isha gjithashtu në një klasë për të huajt, kështu që askush nuk fliste norvegjeze atje.
Çfarë këshille do t'u jepnit njerëzve që po mendojnë të largohen, por kanë frikë për shkak të gjuhës?
Para së gjithash, të mos kisha frikë të flisja, një bllokim të tillë e kisha, edhe kur e kuptoja dhe dija pak gjuhën, kisha frikë të flisja. Kjo nuk ishte mirë sepse të folurit ndihmon shumë në të mësuar.
Jeni penduar për ndonjë gjë? Ose nëse mund të ndryshonit diçka, çfarë do të ishte ajo?
Tashmë e kemi prekur pak, me këta miq, të jesh i hapur, të mos kesh frikë, të flasësh shumë me prindërit, sepse edhe kjo është shumë e rëndësishme. Mos kini frikë të kërkoni ndihmë, sepse nëse është e vështirë për ju, duhet të flisni apo edhe të shkoni te një psikolog.
Keni qenë te psikologu?
Shkova një herë para se të largohesha dhe më ndihmoi pak.
Adrian, çfarë do të dëshironit të ndryshonit në retrospektivë?
Dua të them, nuk jam penduar për asgjë që kam bërë.
Çfarë roli luajtën prindërit tuaj në transferimin në Norvegji?
Mendoj se jam shumë me fat sepse prindërit më kanë ndihmuar shumë. Ata më dëgjuan, më kuptuan dhe më shpjeguan se gjithçka do të ishte mirë, se ishte një proces i natyrshëm përshtatjeje. Nuk është diçka e shpejtë, se disa ditë dhe do të jetë shumë mirë, do të ndihem sikur isha në Poloni, kështu që bisedat e gjata me prindërit e mi më ndihmuan.
Keni pasur momente rebelimi? Ju e dini që po i lëshoni të gjitha emocionet tuaja.
E bëra këtë, qava shumë, bërtita, i lëshova këto emocione. Thashë se doja të kthehesha, se nuk doja të isha këtu. Ju duhet t'i lironi këto emocione, mos mbani asgjë brenda.
Dhe në rastin tuaj Adrian? A e kanë kaluar provimin prindërit tuaj?
Po, gjithmonë kam pasur atë që më duhej. E mora këtë ndihmë, këtë dëgjim nga ju, babi dhe mamaja, nuk kishte asnjë problem me këtë. Ndihma juaj kishte rëndësi për mua dhe më ndihmoi shumë.
Jeni penduar që keni ardhur këtu?
Nëse do të më pyesnit 2 vjet më parë, do të kisha thënë po. Por tani jo, nuk pendohem aspak. Mendoj se më ka ndihmuar shumë për t'u hapur dhe formuar personalitetin tim, mësimi i gjuhës është gjithashtu një avantazh i madh, siç e dinë shumë njerëz, sepse edhe anglishtja këtu është në një nivel shumë të lartë. Eksperienca të tilla gjithmonë i japin formë njeriut, ajo që nuk të vret të bën më të fortë. Mund të duket e tmerrshme në fillim, se nuk do të ndryshojë kurrë, se do të jetë gjithmonë kështu, por gjithçka kërkon kohë. Sidomos duke lëvizur, ju zhvendoseni në një vend tjetër me një kulturë të re dhe është e vështirë në fillim, por nuk pendohem.
Adrian, a je penduar?
Nuk pendohem, pse do të pendohesha?
Çfarë këshille do t'u jepnit njerëzve që duan të vijnë në Norvegji?
Se ia vlen dhe se në fillim do të jetë e vështirë, por më vonë do të përmirësohet. Ia vlen ta kalosh atë, të jesh i hapur dhe të mos kesh frikë të kërkosh ndihmë. Ia vlen të shkosh te një psikolog si masë parandaluese para se të lëvizësh, për mendimin tim, vetëm për të folur dhe për t'u ankuar. Sa më shpejt, aq më mirë, thotë Wiktoria.
Eja këtu, mos ki frikë, është mirë këtu, thotë Adriani.
Deklaratat e përfshira në këtë artikull janë vetëm një pjesë dhe versione të shkurtuara të asaj që thanë Adrian dhe Wiktoria. Nëse jeni të interesuar për këtë temë, mund ta dëgjoni të gjithë intervistën:
Lexoni gjithashtu artikullin tonë tjetër: A është krona norvegjeze edhe më e paqëndrueshme se zloty?
Dhe nëse jeni të interesuar për këtë artikull, lini një gisht lart. Në këtë mënyrë ju vlerësoni nivelin e interesit.
